teserrüfatda 398 azerbaycanlı, 226 teserrüfatda 981 ermeni yaşayırdı. Sovet hakimiyyeti illerinde ermeni milletçi dairelerinin Azerbaycan torpaqları iddiası Lenin, Stalin ve Orconikidzenin desteyi ile yeni forma almağa başladı. Buna 1920-ci ilde Azerbaycan Kommunist Partiyası MK-nın birinci katibi olmuş ermeni Anostas Mikoyanın ve 1921-1925-ci illerde hemin vezifeni tutmuş ermeniperest bolqar Sergey Kirovun apardığı siyaset de revac verdi. Bu siyaset neticesinde 1923-cü il iyulun 4-de Rusiya Kommunist Partiyası Merkezi Komitesi Zaqafqaziya bürosunun iclasında Azerbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgesinin taleyi meselesi müzakire edildi. Azerbaycan torpağının taleyini buna müstesna hüququ olan Azerbaycan xalqı deyil, siyasi teşkilatın büronun 9 nefer üzvü hell etmeye girişdi. Onların ise 3-ü ermeni, 3-ü gürcü, 1-i bölgeye tamamile yad olan bolqar, ancaq biri - Neriman Nerimanov azerbaycanlı idi. Bu çoxluq ise hemin iclasda bütn qanunları ve reallıqlar kenara qoyaraq Dağlıq Qarabağı Ermenistana vermek qerarına gelir. Ancaq N.Nerimanovun Moskvaya qeti etirazı bir gün sonra büronun evvelki qerarını leğv ederek bölgeye muxtariyyat verilmekle Azerbaycanın terkibinde saxlamaq qerarını vermeye mecbur edir. Görünür, Lenin ve Stalin artıq İrevan, Zengezur ve Göyçesi elinden alınmış Azerbaycanın Qarabağ itkisinde gergin situasiyanın yaranacağını nezere alırdılar. Hemçinin Azerbaycan rehberlerinin kenardan gelme 1921-ci ilde A.Mikoyan, 1921-25-ci illerde ise S.Kirov olmasını respublikanı ikinci Ermenistan kimi qebul etmesine şerait yaradırdı. Belelikle, RKP MK Zaqafqaziya bürosu Dağlıq Qarabağa merkezi Şuşa şeheri olmaqla Azerbaycan daxilinde muxtariyyat verilmesi qerarı verir. Ancaq o dövr Azerbaycan rehberi olan ermeniperest Sergey Kirov ve onun etrafı sırf azerbaycanlı şeheri olan Şuşada ermeni muxtariyyatını qurmağın çetin olacağını derk edirdiler. Nezere almaq lazımdır ki, Zaqafqaziya bürosunun adıçekilen her iki iclasında Azerbaycan rehberi S.Kirov Dağlıq Qarabağın Ermenistana

<< 1 ... 5 6 [7] 8 9 ... 19 >>