gelmeden şehere daxil oldu.
Ele hemin gece 12 may 1797-ci il tarixde şah öz qapıçısı Sefereli bey ve xidmetçisi Abbas bey terefinden
öldürüldü. Bu hadiseden sonra İran ordusu Qarabağdan geri çekildi. 2 ay sonra ise İbrahim xan yeniden Şuşaya
qayıdır. 1806-cı ilin 2 iyun tarixinde gece mayor Lisanoviçin destesi İbrahim xanın yaşadığı menzile gelir ve
İbrahim xan bir neçe aile üzvü ve yaxın adamları ile birlikde qetle yetirir.
1813-cü il oktyabrın 12-de Qarabağın Gülüstan kendinde İran şahı ile Rusiya arasında sülh müqavilenamesi
bağlandı. Hemin sülhün şertlerine göre İran hökumeti bir neçe xanlıqlarla beraber merkezi Şuşa şeheri olmaqla
Qarabağ xanlığının Rusiya hakimiyyeti altında qalmasını tesdiq etdi.
XIX esrin ikinci yarısından başlayaraq Şuşa şeheri Azerbaycanın siyasi, iqtisadi ve medeni inkişafında
mühüm rol oynamışdı. Hemin vaxtdan etibaren Şuşa ticaretine senetkarlığın ve medeniyyetin inkişafına ve
ehalisinin çoxluğunda göre Azerbaycanda birinci ve Zaqafqaziyada ise Tiflisden sonra ikinci şeher sayılırdı.
Tesadüfi deyildi ki, o dövrde Şuşaya «Bala Paris» adı vermişdiler.
Şuşanın inzibati merkez olması onun iqtisadi cehetden yaxşı inkişaf etmesi, hem de şeherin füsunkar coğrafi
mövqeyi buranın uzun müddet Azerbaycanın elm, poeziya, xüsusile musiqi medeniyyeti merkezi olmasına
böyük tesir göstermişdir. Azerbaycan xalqının medeniyyet tarixinde ilk defe olaraq teatr, sirk tamaşaları,
Avropa ve Şerq konsertleri, musiqi, elm, maarif ve bir çox senet meclisleri, bundan elave metbee, kitabxana,
«Realnı» uçiliş, «Qorodskoy» uçiliş, seminariya ve bir sıra medeni maarif müessiseleri Şuşada yaranmışdır.
Şuşada ilk teatr tamaşaları 1848-ci ilde gösterilmişdir. O zaman teatrda Mirze Feteli Axundovun komediyaları
oynanılırdı.
Şuşa Azerbaycanın medeniyyet merkezlerinden biridir. Şuşa sağlamlıq şeheri, istedadlar meskenidir.
Şuşanın Azerbaycana verdiyi istedadları heç bir şeher vermemişdir. Azerbaycan Respublikası Elmler

<< 1 2 3 [4] 5 6 ... 8 >>