Ümumi melumat
Ehali 9,3 min (2008). Tam orta mekteb, 2 mektebeqeder müessise, internat mektebi, medeniyyet evi, kitabxana, musiqi mektebi, birleşmiş şeher xestexanası, kardioloji sanatoriya, pansionat, rabite şöbesi var. Bilgeh denizkenarı iqlim kurortudur. İqlimi quru subtropikdir. Yayı isti ve quru, qışı mülayimdir. Avqustda orta temp-r 25 °C, yanvarda 0–3 °C-dir. Yağıntının illik miqdarı 200–300 mm; esasen, şimal (xezri) ve cenub (gilevar) külekleri esir. Bilgeh sözünün etimologiyası haqqında müxtelif fikirler vardır; S.Aşurbeyli eserlerinde “Bilgeh” adının 18-ci esrin evvellerinde bu erazide yaşamış “bilge” türk tayfasının adından götürüldüyünü qeyd edir. Mütexessisler indiki Bilgehin yerinde Köhne Bilgeh olduğunu, onun Eşburan burnu adlandığını da söyleyirler. Bilgeh 11,15-ci esrlerde Xezer denizinin limanı olmuşdur. Bilgeh üzüm, encir, nar bağları ve zeferanı ile hele qedimden meşhur idi. 13,14-cü esrlerde Şirvanşahların keşikçi destelerinin Bilgehde yerleşmeleri haqqında tarixi menbelerde melumat verilir. Bilgehde e.e. 3-cü minilliye aid qayaüstü tesvirleri (bax Abşeron arxeoloji abideleri), orta esrlere aid “Pir Heftexar adlandırılan İmam Museyi Kazımın qızı Leyla xanımın” türbesi, hamam (13,14-cü esrler), qala ve mescid (14-cü esr), karvansara (17-ci esr), Hacı Abdulla mescidi (1844), Albedi hamamı (19-cu esr), Seyid Ağa hamamı (19,20-ci esrler) ve s. memarlıq abideleri, orta esrlere aid qebiristanlıq var. Bilgehde xalçaçılıq, ipekçilik, toxuculuq inkişaf etmişdi. Azerbaycanda olmuş ingilis seyyahı X.Berrou (16-cı esr) Bilgehi “Bildi” kimi qeyd etmiş ve onun haqqında maraqlı melumat vermişdir.

Tarixi
Bilgeh vaxtile Bakının qedim kendlerinden biri olub. Bilgeh sözünün menası "Pilegah" sözü ile bağlanır, menası "ipek hazırlanan yer, ipek yeri" anlamına gelir. Görünür, vaxtile burada çox eski zamanlarda barama becerirmişler.

Medeniyyeti
Bilgehdeki qayaüstü tesvirler hele orta esrlerde burada şeher medeniyyetinin inkişafından xeber verir. Bilgehden

[1] 2 3 >>