TARİXİ ABİDELER
Naxçıvan Muxtar Respublikasında 1162 tarixi-medeniyyet abidesi mövcuddur. Bunlardan 58 abide dünya ehemiyyetli, 455 abide ölke, 649-u ise yerli ehemiyyetlidir.
Tarixi-medeniyyet abidelerine aşağıdakılar daxildir:
Arxeoloji abideler - 663
Memarlıq abideleri - 285
Monumental senet abideleri- 31
Tarixi abideler - 36
Ziyaretgahlar - 140
Tebiet abideleri - 7
GEMIQAYA – Ordubad rayonu erazisinde, Tivi ve Nesirvaz kendlerinden şimal-şerqinde dağ. Zengezur silsilesinin suayırıcında zirve. Hünd. 3725 m. Sıldırım yamaclı, konusvarı formaya malik olan dağ qedim vulkanik süxurlardan emele gelmişdir. Min iller boyu Naxçıvan ehalisinin iqtisadi heyatında mühüm ehemiyyet kesb eden Gemiqaya yaylaqlarının erazisi bir növ müqeddesleşmiş, hetta burada tebii mebedler meydana gelmişdir (bax Bibqetel piri). Adı Nuh efsanesi ile bağlıdır. Yalçın, şiş qayalı, zirvesi daim qarla, ağ buludlarla örtülü olan bu dağ uzaqdan mavi sema fonunda bir növ ümmana baş vurub üzen neheng gemiye benzeyir. Görünür, bele zahiri oxşarlığa esasen Kiçik Qafqazın en yüksek zirvesi olan Qapıcıq dağına (3904 m) xalq arasında Gemiqaya adı verilmişdir. Qedim dünyanın müqeddes panteonlarından sayılan Gemiqaya özünün ezemetli, fantastik görünüşü ile insanı heyrete getirir. Burada e. e. 4–1-ci minilliklere aid qayaüstü resmler–piktoqramlar (qedim yazılar) var (bax hemçinin Gemiqaya resmleri).
GEMIQAYA RESMLERI – Kiçik Qafqazın Ordubad dağlarında, Qapıcıq dağının cenub ve şerq yamaclarındakı Nebi yurdunda, Qaranquş yaylaqlarında qayaüstü tesvirler. Arxeoloqlar Qaranquş yaylağında qayaüstü resmlerin hekk olunduğu erazide Azerbaycan türklerinin ulu babalarına aid yurd yerlerinin qalıqlarını aşkara çıxarmış, müeyyenleşdirmişler ki, Alp çemenlikleri ile zengin olan Gemiqaya-Qaranquş yaylağı Naxçıvanın qedim sakinlerinin esas ov meskenlerinden biri idi. Sonralar ise buralar Araz sahilinde, elece
»Naxcivan Muxtar Respublikası
»Azerbaycanin inzibati bolgusu
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç