ve Nizaminin “Leyli ve Mecnun”u kimi ebedidir”. Alpatovun fikrince, o dövrün Orta Avropa memarlığında da bele gözel abideye rast gelmek olmur. Abide ezemetli memarlıq zenginliyi ile yanaşı, Azerb.-ın qedim tarixini, möhteşem dövletçiliyini, yüksek seviyyeli medeniyyetini, böyük memarlıq mektebine malik olduğunu gösterir. 19 esre aid resm eserlerinden ve fotoşekillerden görünür ki, Mömine xatın türbesinin yanında monumental tikililer, o cümleden, Came mescidi olmuşdur.

NAXÇIVAN CAME MESCIDI – Naxçıvan şeherinde memarlıq abidesi. Memarlıq-konstruktiv quruluşuna göre mescid XVIII esre aid edilir. Giriş qapısının baş terefinde kitabe qoyulmuşdur. Evveli dini metnden ibaret olan gözel nesteliq xetti ile ereb ve fars dillerinde mermer lövhe (87x57 sm) üzerinde hekk edilmiş kitabede deyilir ki, bu Ceferiyye mescidi 1311-ci ilde (1894) naxçıvanlı merhum Hacı Novruzun oğlu Xeyrül-Hac Mehemmed Cefer ağanın seyi ile berpa edilmişdir. Hemçinin, kitabede Hacı Mehemmed Cefer ağanın mescidin mesreflerini ödemekden ve mücavirlerden ötrü çay yuxarısında 2 dükan ayırdığı da qeyd olunmuşdur. “Çay yuxarısında”–deyerken vaxtile şimal-şerqden axaraq, cenub-qerbde Araza qovuşan ve Naxçıvan şeherinin ortasından keçen Bazar çayı nezerde tutulur. Bu çay 20-ci yüzilliyin 60-cı illerinedek Naxçıvan şeherinin içerisinden axırdı. 60-cı illerde çayın üstü beton plitelerle örtüldü ve görünmez oldu. Kitabede mescidin memarı özünü “eger menden sonra mescidin memarını axtarsalar, sekkizinci imamdan sonrakı adla adlanıram”–deye teqdim etmişdir. Melumdur ki, şielerin sekkizinci imamı Rza, doqquzuncu imamı ise Mehemmed Teqidir. Demeli mescidin memarının adı Mehemmed Teqi imiş. Kitabe vasitesile başqa menbelerden melum olmayan iki görkemli senetkarın adı elmi dövriyeye daxil edilmişdir. Onlardan biri mescidin memarı Mehemmed Teqi (hemçinin, o, kitabenin metnini mermer lövhe üzerinde yazmışdır), ikincisi ise kitabeni hekk eden Mehemmed Salehdir. Mescidin ümumi sah. teqr. 1000 m2-dir. Bir minarelidir.

<< 1 ... 15 16 [17] 18 19 ... 29 >>