Ümumrusiya Müessisler Meclisine nümayende seçilmişdir. Rusiyada oktyabr çevrilişi ile elaqedar olaraq Cenubi Qafqazdan Ümumrusiya Müessisler Meclisine seçilmiş nümayendeler onun iclasına gede bilmemiş, 1918-ci il fevralın 10-da Tiflisde toplaşaraq Cenubi Qafqazda ali hakimiyyet orqanı olan Zaqafqaziya Seymini yaratmış, aprelin 22-de ise Cenubi Qafqazın suverenliyini elan ederek, Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikası Hökumetini yaratmışdılar. Zaqafqaziya seyminde Müselman fraksiyasının üzvü olan Hesen bey bütün tedbirlerde feal iştirak etmişdir. Zaqafqaziya seymi ve hökumeti bu erazide yaşayan milletlerin milli maraqlarına cavab vermediyinden hemin il mayın 25-de buraxılmışdır. Mayın 27-de Zaqafqaziya seyminin Müselman fraksiyası özünü Azerbaycan Milli Şurası elan etmiş ve Şuranın reyaset heyetini seçmişdir. Hesen bey Ağayev Şura sedrinin müavini seçilmişdir.

Azerbaycan Milli Şurasının 1918-ci il mayın 28-de Hesen bey Ağayevin sedrliyi ile Tiflisde Qafqaz Canişininin keçmiş sarayında keçirilmiş tenteneli iclasında Azerbaycanın müsteqilliyi haqqında İstiqlal beyannamesini ilk olaraq Hesen bey Ağayev imzalamışdır.

1918-ci il iyunun 16-da Azerbaycan Milli Şurası ve Hökumeti Genceye köçmüşdür. İyunun 17-de burada keçirilen ilk iclasında Milli Şura yaranmış veziyyetle elaqedar olaraq, fealiyyetini müveqqeti olaraq dayandırmış, bütün hakimiyyeti yeni yaradılmış Hökumete vermişdir. Azerbaycan Parlamentinin 1918-ci il dekabrın 7-de Bakıda tenteneli açılışına qeder Hesen bey Azerbaycan Demir Yolu İdaresinin baş hekimi vezifesinde çalışmışdır.

Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti Parlamentinin ilk iclasında Hesen bey Parlament sedrinin birinci müavini seçilmişdir. Parlamentin sedri seçilmiş Elimerdan bey Topçubaşov Bakıda olmadığından ona rehberliyi Hesen bey heyata keçirmişdir. O, 1919-cu ilin dekabrında yeniden Parlament sedrinin birinci müavini seçilmiş ve 1920-ci il fevralın 2-ne qeder ona rehberlik etmişdir.

Aprel işğalından (1920) sonra Tiflise mühaciret

<< 1 [2] 3 >>