Ağamalıoğlu Semed ağa

Semed ağa Hesen oğlu Ağamalıoğlu 27 dekabr 1867-ci ilde Qazax rayonunun Qıraq Kesemen kendinde anadan olmuşdur. Dövlet xadimi, maarifçi-publisist, Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti Parlamentinde sosialistler fraksiyasının lideri olmuşdur. 1887-ci ilde Vladiqafqaz herbi progimnaziyasını bitirmiş, yerölçen ixtisasına yiyelenmişdir. 1917-ci ilin aprelinden Rusiya Sosial-Demokrat Fehle Partiyasının Birleşmiş Gence Komitesi İcraiyye Komitesinin ve Gence Fehle ve Esger Deputatları Sovetinin üzvü olmuşdur. 1918-ci ilin fevralında Tiflise köçmüş, yerli menşevik "Hümmet" teşkilatının üzvü, teşkilatın orqanları - "Gelecek" ve "Probujdeniye" qezetlerinin redaktoru, Zaqafqaziya seyminin Müselman fraksiyasının üzvü kimi fealiyyet göstermişdir. Azerbaycan Milli Şurasının "Azerbaycan Meclisi-Mebusanının tesisi haqqında qanun"una (1918, 19 noyabr) esasen seçkisiz Cümhuriyyet Parlamentinin terkibine daxil edilmişdir. Parlamentde sosialistler fraksiyasının lideri, aqrar komissiyanın sedri idi. Sovet hakimiyyetinin terefdarı olan Ağamalıoğlu Cümhuriyyet Parlamentinde G.V.Çiçerinin Denikine qarşı ittifaq bağlamaq haqqında notasının müzakiresi zamanı "Bu doğrudur ki, bolşeviklerle ittifaq bağlamaq müsavatçılar üçün çetin bir şeydir. Meger müsavat Hökumetini saxlamaq çox vacibdirmi? Ölkeni sovetleşdirerik, qurtarıb geder!", - deyerek mövqeyini açıqlamışdır. O, Azerbaycanın Qırmızı ordu terefinden işğalına kömeklik göstermiş, 1920-ci il Gence üsyanının yatırılmasının teşkilinde feal iştirak etmişdir. 1920-22-ci illerde Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasında xalq torpaq komissarı Merkezi İcraiyye Komitesinin sedri, ZSFSR Merkezi İcraiyye Komitesinin sedrlerinden biri, SSRİ Merkezi İcraiyye Komitesi Reyaset Heyetinin üzvü (1922-29) olmuşdur. Ağamalıoğlu Azerbaycanda ve SSRİ-nin diger türk-müselman respublikalarında yeni latın elifbasına keçilmesine rehberlik etmiş, Ümumittifaq Yeni Türk Elifbası Komitesinin sedri olmuşdur. Türk xalqlarının medeni heyatı, türk

[1] 2 >>