dili, Nücum ve s. elmlerle bahem tebii ki, şeriet elmi de öyredilirdi. Mekteblerin xalq terefinden sevincle qarşılanmasının başlıca sebebi ise burada derslerin sırf Azerbaycan dilinde öyredilmesi idi. Bu mekteblerde Muxtar Efendi ile beraber o dövrün görkemli maarifçileri Şerif Efendiyev, Qori seminariyasının mezunu Semed Muradov, Mehemmed bey Efendiyev, Ehmed Efendi ve başqaları da ders deyirdiler.

Repressiyanın ilk illerinde Azerbaycandan uzaqlaşaraq Özbekistanda yaşayıb yaratmaq mecburiyyetinde qalmış görkemli yazıçı Maxsud Şeyxzade, görkemli alim İsmayıl Efendiyev, uzun iller müellimleri tekmilleşdirme institutunun direktoru olmuş Saleh Memmedzade, APİ-nin professoru Nureddin Hacıyev ve bir çox alimler ilk tehsillerini bu mekteblerde mehz Muxtar Efendiden almışlar. Azerbaycanın medeni heyatında diqqeti celb eden hadiselerden biri de 1909-cu ilde Muxtar Efendi terefinden "Seadet" qız mektebinin açılması idi. Tağıyev mektebini bitirmiş Hediyye xanım Memmedovanın rehberlik etdiyi bu mektebde qiraet, hesab, hesabi-zehni, şeriet, Quran ve s. fenlerden dersler keçirilirdi. Görkemli maarifçi Muxtar Efendizade terefinden tesis edilen bu maarif ve medeniyyet müessiselerinin fealiyyeti açıldıqları günden başlayaraq 1920-ci ile qeder davam etdi ve bu mektebler minlerle oğlana, qıza savad ve bilik verdi. Maarifçiliyin inkişafında uzun müddet cesaret ve leyaqetle fealiyyet gösteren Muxtar Efendizade ehalinin derin reğbetini qazanır ve buna göre de xalq onu Azerbaycan Cümhuriyyetinin parlamentine nümayende seçir. 12 dekabr 1919-cu ilden M. Efendizade parlamentde Ehrar partiyasının üzvü kimi fealiyyet gösterir. 1920-ci ilin aprelinde Nesib bey Yusifbeyov kabineti istefa vererken o, da siyasetden uzaqlaşır ve maarifçilik fealiyyetini davam etdirir. Cemi 3 ay 19 gün parlamentde olması onun bütün heyatı üzerine qara kölgeler salır. Bedxahlar Muxtar Efendizadeni damğalamağa can atır, lekelemeye çalışırlar. Sonralar ise 30-cu illerin repressiyasının qara buludları ondan da yan

<< 1 2 [3] 4 5 >>