iqtisadi-maliyye strukturlarının formalaşmasına 1918-ci ilin sonlarından başlanılmışdır. 1918-ci ilin oktyabrın 21-de Nazirler Soveti qanunvericilik aktına elave olaraq Maliyye Nazirliyi Şurasının hüquqi statusu haqqında qanunvericilik aktına elaveleri tesdiqlemiş, sonradan ise parlament "Azerbaycan Respublikasının Maliyye Nazirliyi haqqında qaydaları" qebul etmişdir.
Eyni zamanda, Maliyye Nazirliyi yanında şura teşkil olunmuşdu. Hemin Şura Maliyye nazirinin sedrliyi ile tesis edilmiş ve 5 helledici sese, 4 meşveretçi sese malik olan üzvlerden ibaret idi.
Yeni yaradılmış bu sistemin inkişafında Maliyye naziri E.Hesenov önemli rol oynadı.
Qeyd edek ki, E.Hesenova qeder Azerbaycan Cümhuriyyetinin Maliyye nazirleri -Nesib bey Yusifbeyli, Ebdüleli bey Emircanov, Mehemmed Hesen Hacınski, İ.Protasov olmuşlar. Onların her biri çox ağır veziyyetde olan ölkenin maliyye problemlerinin helline çalışmışdırlar.
1919-cu ilin mayın 26-da Azerbaycan Hökumeti Dövlet Bankının yaradılması haqqında qanun layihesini beyenerek, parlamentin tesdiqine verdi. 1919-cu ilin sentyabrın 18-de parlament "Azerbaycan Dövlet Bankı haqqında nizamname"ni qebul etdi.
Azerbaycan Dövlet Bankının 1-ci maddesinde qeyd olunurdu ki, bankın yaradılmasında esas meqsed pul dövriyyesinin yüngülleşdirilmesi, qısamüddetli kreditler yolu ile ticarete, senaye ve kend teserrüfatına kömek göstermekdir. Bu, hem de pul sisteminin möhkemlendirilmesine imkan yaradacaqdı.
1919-cu ilin 30 sentyabrında Azerbaycan Dövlet Bankının tenteneli açılışı oldu. 1919-cu ilin oktyabrın 25-de ise Azerbaycan Dövlet Bankının Gence şöbesinin açılması haqqında qanun qebul edildi.
1919-cu ilin 11 oktyabrında Azerbaycan Parlamenti "Azerbaycan Dövlet Emanet kassaları haqqında nizamname"ni tesdiqledi ve diger bölgelerde de emanet kassalarının açılıb fealiyyet gösterilmesine şerait yarandı.
1919-cu ilin iyulun 15-de xarici valyutanın kursunun müeyyenleşdirilmesi üçün Bank birjası yanında ayrıca komite
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç