Parodontoz dişi ehate eden toxumalar kompleksinin – diş, dişeti, periodont ve alveol çıxıntılarının distrofik-iltihabi xesteliyidir, yaşlılar arasında ona daha çox rast gelinir. Xesteliyin müalice ve profilaktikasını semereli şekilde aparmaq üçün onu töreden sebebleri bilmek lazımdır.
Xesteliyin sebebleri yerli ve ümumi olmaqla iki qrupa bölünür. Yerli amillere parodont toxumasının heddinden artıq yüklenmesi, dişlem anomaliyaları, travmatik okkluziya, diş daşları, mikrob ve onların toksinleri ve ağız boşluğuna qeyri-düzgün qulluq kimi amiller aid edilir.
Ümumi amillere sinir techizatının, trofikanın pozulması, endokrin deyişiklikler, maddeler mübadilesinin pozulması, qidanın terkibinde zülal, yağ, vitamin çatışmazlığı ve damar funksiyasının pozulması daxildir.
Parodontoz xesteliyi özünü distrofik ve distrofik-iltihabi formada büruze verir. Distrofik formalı parodontoz öz inkişafında göre dörd merheleden keçir. Başlanğıc formada proses leng gedir, xesteni narahat eden elametler baş verir. Dişeti solğun ve memeciyi kiçik olur, bezen göyneme müşahide edilir. Prosesin başlanğıcında rentgenoloji müayinede dişlerin alveolyar çıxıntısının zirvesinde rezorbsiya – sümüyün sorulması müşahide edilir. Hemin merhelede profilaktik müalice tedbirleri görülmeyende proses inkişaf ederek diger merhelelere keçir. Xestelik inkişaf edende dişlerde keyime hissi olur, diş köklerinin üstü açılır, onların çenede fiksasiyası zeifleyir, hessaslığı artır, soyuq, isti ve diger qıcıqlandırıcılar sızıltı ve ağrı hissi yaradır.
Distrofik-iltihabi formanın başlanğıc merhelesinde zeif iltihabi elametler emele gelir, dişeti şişkinleşir, rentgenoloji müayinede dişlerarası sümük çeperinin zirvesinde sorulma müşahide edilir. Proses derinleşdikce dişetinde şişkinlik, qızartı ve ağrı daha da artır, toxunma zamanı qanama baş verir, ağızdan xoşagelmez qoxu gelir. Dişetinde getdikce derinleşen ve irinli ifrazatla müşahide edilen patoloji cibler emele gelir, dişler laxlayır, çenedeki dayağını itirir ve
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç