orqanizmin tireoid hormonlarla temin edilmesine istiqametlenir. Adaptasiya mexanizmleri yodun qalxanabenzer vezi terefinden aktiv şekilde tutulması, triyodtironin (T3) sintezi, böyreklerde yodidin sekresiyasının azalması ve tireoid hormonların biosintezi meqsedile endogen yodun reutilizasiyasından ibaretdir. Bu yolla orqanizm yod defisitini kompensasiya edir, lakin bele hallarda tireositler hipertrofiyalaşır. Hüceyrelerin böyümesi ile qalxanabenzer vezinin funksiyası temin olunur .

Diffuz eutireoid zobun patogenezinde autokrin böyüme amilleri (1-ci tip insulinebenzer böyüme amili, epidermal böyüme amili, fibroblastların böyüme amili) mühüm rol oynayır. Yod seviyyesinin azalması zamanı bu amiller tireositlere stimuleedici tesir gösterir. Müasir tesevvürlere esasen yod çatışmazlığında tireotrop hormonun (TTH) qalxanabenzer veziye tesiri autokrin böyüme amilleri ile bağlı olur.

Yod çatışmazlığından elave diffuz eutireoid zobun inkişafına siqaret çekme, emosional stressler, xroniki infeksiyalar, bezi medikamentler, kalsiumun izafi miqdarı, mikroelementlerin (manqan, sink, selen, kobalt, mis, molibden) defisiti sebeb olur. Xesteliyin etiologiyasında yaş, cins, irsi meyllik mühüm ehemiyyet kesb edir.

Sporadik zob halları tireoid hormonların sintezinde iştirak eden ferment sistemlerinin anadangelme çatışmazlıqları ile elaqedar olur. Ümumilikde diffuz eutireoid zob polietiloji xestelik sayılır, lakin onun yaranma sebebleri sona qeder öyrenilmemişdir.

Diffuz eutireoid zobun tesnifatı
Endokrinologiyada eutireoid zobun 4 forması ayırd edilir: diffuz, düyünlü, çoxsaylı düyünlü ve qarışıq (diffuz-düyünlü). ÜST tövsiyelerine esasen zobun ifade derecesi palpator olaraq aşağıdakı kriteriyalar üzre qiymetlendirilir:

0 derece– zobun elametleri müşahide edilmir; qalxanabenzer vezinin her bir payının ölçüsü xestenin baş barmağının distal falanqasının ölçüsünden kiçikdir;
1 derece – zob palpasiyada üze çıxır, lakin boynun adi veziyyetinde nezere çarpmır;
2 derece–

<< 1 [2] 3 4 5 >>