miqdarı yükselir. Tireoid toxumasının kompensator hiperplaziyası yaranır, orqanın ölçüleri 16-31% artır, aktiv ocaqlar (düyünler) müşahide oluna biler. Qadın orqanizminde sintez olunan tireoid hormonlar hestasiyanın 15-ci heftesine qeder dölün mübadile-plastik proseslerinin temin etdiyinden yod çatışmazlığı zamanı mehz bu dövrde formalaşan uşağın merkezi sinir sisteminin normal inkişafı pozulur.
Neyroqranin ve diger spesifik zülalların sintezinde iştirak eden genlerin ekspressiyasının kifayet qeder olmaması neticesinde neyronal miqrasiya, aksonal ve dendritin böyümesi, sinir liflerinin mielinizasiyası, sinaptogenez zeifleyir, bu da ekser hallarda beyin toxumasının natamam inkişafınave onun histoloji quruluşunun pozulması ile neticelenir. Elece de yod defisiti fonunda yaranan tireoid hormonların çatışmazlığı skelet qığırdağının formalaşmasına, dölün sümük toxumasının böyüme ve inkişafına neqativ tesir gösterir. Qalxanabenzer vezinin funksional pozğunluqları zamanı sümük maddesinin yaranmasında iştirak eden osteoblastların bölünmesi zeifleyir, kalsium ve fosfor duzları ile matriksin mineralizasiyası prosesleri pozulur.
Hamilelik zamanı yod çatışmazlığının tesnifatı
Hamilelerde yod çatışmazlığı hallarının sistemleşdirilmesi zamanı yod defisitinin ifadeliyi ve tirositlerin funskionallığı nezere alınır. Hestasiyanın optimal aparılma taktikasının seçiminde bu yanaşma daha qenaetbexş hesab edilir. Yod çatışmazlığını qiymetlendirilmesi üçün mikroelementin sidikle ekskresiyasının göstericisinden istifade olunur: yüngül derecede yodun sidikde miqdarı 50-99,9 mkq/l, orta dercede —20-49,9 mkq/l, ağır derecede ise —20 mkq/l–den az olur. Yod çatışmazlığı qalxanabenzer vezinin ölçülerinin, quruluşunun, funksionallığının deyişmesi ile müşayiet oluna biler. Endokrinologiya, mamalıq ve ginekologiya sahelerinin mütexessisleri terefinden yod defisitli halların aşağıdakı formaları ayırd edilir:
Qeyri-toksiki (eutireoid) zob. Yod çatışmazlığı zamanı orqanın hiperplaziyası
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç