müddet saxlanılmış qida mehsulları, kend teserrüfatı ve otaq bitkileri ve s.dir.
Aspergilyozla yoluxma daha çox inhalyasion yolla göbelek mitselili toz hissecikleri ile nefes aldıqda baş verir. Xesteliyin yaranma riski kend teserrüfatı işçileri, kağızemalı ve toxuculuq senayesinin işçileri, deyirmançılar, hemçinin göyerçin saxlayanlarda (çünki göyerçinler aspergilyozla başqa quşlarla müqayisede daha çox xestelenir) daha yüksekdir. Göbelek infeksiyası ile yoluxma invaziv prosedurlar – bronxoskopiya, burunetrafı ciblerin punksiyası, endoskopik biopsiya ve s. keçiren zaman da mümkündür. Aspergilyozun zedelenmiş deri ve selikli qişalardan kontakt yolla ötürülmesi de istisna olunmur. Hemçinin asprgillalarla çirklenmiş qida mehsulları (mes., toyuq eti) ile alimentar yoluxma da mümkündür.
Aspergillalarla ekzogen yoluxmadan başqa autoyoluxma (deride, uşaqlıq yolu tağının selikli qişasında ve teneffüs yollarında yaşayan göbeleklerin aktivasiyası zamanı) ve transplasentar yoluxma da melumdur. Aspergilyozun risk faktorlarına istenile menşelli immunodefisit, teneffüs sisteminin xroniki xestelikleri (AXOX, verem, bronxoektaziya xesteliyi, bronxial astma ve s.), şekerli diabet, disbakterioz, yanıq travmaları; antibiotik, kortikosteroid ve sitostatiklerin qebulu, şüa terapiyasının tetbiqi aiddir. Qarışıq etilogiyalı – aspergillalar, kandidalar, aktinomisetler terefinden töredilen mikozlara da heç de az rastlanmır.
Аspergilyozun tesnifatı
Göbelek infeksiyasının yayılma yolundan asılı olaraq endogen (autoinfeksiya), ekzogen (hava-damcı ve alimentar yolla ötürülme) ve transplasentar aspergilyoz (vertikal yolla yoluxma) ayırd edilir.
Patoloji prosesin lokalizasiyasına göre aspergilyozun bronxopulmonal (hemçinin ağciyerlerin aspergilyozu), LOR orqanların, deri, göz, sümük, septik (generalize olunmuş) ve s. formaları ayırd edilir. Respirator traktın ve ağciyerlerin birincili zedelenmeleri bütün aspergilyoz klinik hallarının 90%-ini; buruneetrafı ciblerin aspergilyozu
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç