10-12 saatdan bir bölünürler. Vegetativ formalar nazik bağırsağın yuxarı şöbelerinde meskunlaşırlar. Lyambliyaların sistaları oval formada olub, ikikonturlu qişa – kapsulla ehate edilir. Trofozoitlerden ferqli olaraq, sistalar hereket etmirler. Onların uzunluğu 8-14mkm, eni ise 5-8 mkm teşkil edir. Sistalar yoğun bağırsaqda lokalizasiya olunur. Onlar insan orqanizmden kenarda, xarici mühitde öz heyat qabiliyyetini uzun müddet qoruya bilir.


İnfeksiya menbeyi lyambliya sistalarını necisle ifraz eden xeste insan sayılır. Lyambliya daşıyıcıları olan heyvanların (it, pişik, deniz donuzu, dovşan ve s.) epidemioloji rolu inkar edilmir. Töredicilerin mexaniki ötürücülerine milçek, tarakan ve diger heşeratlar aiddir. Yoluxma fekal-oral mexanizmle; su, qida, kontakt-meişet yolu ile baş verir. İnfeksiyanın yayılmasında qaynadılmamış su, qida mehsulları, ümumi eşyalar, lyambliya sistaları ile çirklenmiş torpaq başlıca rol oynayır. 10 yaşa qeder dövr, hipotrofiya ve distrofiya, öd yollarının anadangelme anomaliyaları, turşuluğun ve fermentativ aktivliyin azalması ile geden mede-bağırsaq xestelikleri, zülal aclığı ve s. lyamblioza yoluxmanı asanlaşdırır. Parazitar infeksiya yaz-yay aylarında daha çox qeyde alınır.

Lyambliozun patogenezi
Hezm traktına düşen sistalar onikibarmaq bağırsağa çataraq, orada vegetativ formalara çevrilir. Burada, elece de acı bağırsağın proksimal hissesinde lyambliyalar epitel xovlarına birleşerek, enterositlerin mexaniki zedelenmesine, nazik bağırsaq divarının sinir uclarının zedelenmesine, sorulma prosesinin pozulmasına sebeb olurlar. Bu prosesler mede-bağırsaq traktının iltihabı (duodenit, enterit), ikincili fermentopatiya, malabsorbsiya sindromu, disbakterioz, xroniki endogen intoksikasiya sindromu ile neticelenir. Lyamblioz helmintozların ve diger bağırsaq infeksiyalarının (salmonelyoz, dizenteriya, iersinioz) xronikleşmesine getirib çıxara biler.

Sübut olunmuşdur ki, lyambliyalar sinir toxumasına tropluğa malik toksin ifraz edirler.

<< 1 [2] 3 4 5 >>