Aybaşı – her ay yeniyetme qız ve qadınların orqanizminde baş veren prosesdir. Normalda ona ayda 1 defe rast gelinir. İlk aybaşı (menarxe) adeten 11-14 yaşlarda başlanır. Ondan evvel ikincili cinsi elametler (süd vezilerinin böyümesi, qoltuq ve qasıq nahiyesinde tüklenme, üzde sızanaqlar) müşahide edilir. Bezi qızlarda aybaşı daha tez, yeni 9-10 yaşda olur.

Aybaşı nedir?
Aybaşı – menstrual tsiklin bir hissesi olub, orqanizmin hamileliye hazır olmasından xeber verir. Bu tsikl orta hesabla 25-30 gün davam edir. Yeniyetmelerde aybaşı müntezem şekilde baş vermeye biler, çünki onların hormonal sisteminde esaslı deyişiklikler baş verir. Texminen 1-2 il erzinde bu proses yoluna düşür.

Aybaşı tsikli
Aybaşı haqqında
Her ay yumurtalıqlarda 1 eded dominant follikul yetişir. Hemin dövrde uşaqlığın daxili qatı (endometrium) da qalınlaşmağa başlayır. Adeten tsiklin ortalarında follikul partlayaraq, daxilindeki yumurtahüceyreni xaric edir. Buna ovulyasiya deyilir. Yumurtahüceyre uşaqlıq boruları ile uşaqlığa doğru hereket edir. Eger bu zaman yumurtahüceyre spermatozoidle birleşirse, hamilelik baş verir.


Eks halda mayalanmamış yumurtahüceyre uşaqlığın daxili qişası, qanla birge orqanizmden kenarlaşır. Bu proses “aybaşı” adlanır. Qanaxma ovulyasiyadan texminen 14 gün sonra başlanır, orta hesabla 4-5 gün sürür. İlk günlerde qan güclü axır, tedricen qanın miqdarı azalır.

Sonra tsikl yeniden tekrarlanır. Bu zencir klimaks dövrüne qeder teqriben 400–450 defe müşahide edilir.

Aybaşıdan evvel emosional deyişiklikler
Aybaşı nedir?
Tsiklin 2-ci yarısında, yeni aybaşıdan 5-10 gün evvel qadınların bir qrupunda emosional ve fiziki narahatlıqlar yaranır. Bunun tibbi adı predmenstrual sindromdur (PMS). Qeyd olunan hal süd vezilerinde, qarın nahiyesinde ağrı, esebilik, ağlağanlıq, taxikardiya, üz ve etraflarda şişkinlik ile özünü büruze verir. Ekser mütexessisler predmenstrual sindromu qanda estrogen seviyyesinin artması ile elaqelendirirler.

Qarnın aşağı

[1] 2 >>