Sinir xestelikleri baş ve onurğa beynin, elece de periferik sinir kötüklerinin, qanqliyaların zedelenmesi neticesinde yaranır. Sinir sistemi orqanizmin bütün orqan ve sistemlerini birleşdiren, hemçinin tenzimleyen mürekkeb aparatdır. Bu sebebden nevrologiya tibbin diger saheleri: kardiologiya, qastroenterologiya, ginekologiya, oftalmologiya, endokrinologiya ve s. ile sıx elaqededir.

Sinir xestelikleri genetik determine olunmuş (Vilson xesteliyi, Pyer-Mari ataksiyası) ve ya qazanılmış formalara bölünür. Sinir sisteminin anadangelme qüsurları (mikrosefaliya, Kiari anomaliyası, anadangelme hidrosefaliya) irsi faktorlarla yanaşı, hamilelik dövründe dölün radiasiya, infeksiya (qızılca, mexmerek, sifilis, xlamidioz, sitomeqaliya), toksiki maddeler, eklampsiya fonunda inkişafı ile bağlıdır. Uşaq doğulduqdan sonra sinir sistemine birbaşa tesir eden infeksion ve ya travmatik amiller (irinli meningit, doğuş travması, hemolitik xestelik, yenidoğulmuşun asfiksiyası) ekser hallarda oliqofreniya, USİ (uşaq serebral iflici), epilepsiya kimi xesteliklere getirib çıxarır.

Qazanılmış forma adeten sinir sisteminin müxtelif şöbelerinin infeksion menşeli zedelenmeleri zamanı yaranır. İnfeksiyanın tesirinden meningit, ensefalit, baş beynin absesi, araxnoidit, mielit, dağınıq ensefalomielit ve s. inkişaf edir. Sinir xesteliklerinin diger qrupunu travma etiologiyalı patologiyalar: kelle-beyin travması, travmatik nevrit, feqere-onurğa beyni travması teşkil edir. Yaşlılarda sinir xestelikleri (dissirkulyator ensefalopatiya, işemik insult, hemorragik insult) damar deyişiklikleri fonunda yaranır. Onkoloji xarakterli sinir xestelikleri (kraniofaringioma, qanqlionevroma, astrositoma ve s.) de tez-tez rast gelinen patologiyalardandır.

Sinir xesteliklerinin elametleri
Klinik tezahürler sinir sisteminin hansı şöbesinin patoloji prosese celb olunmasından asılıdır. Bele ki, baş beyin zedelendikde baş ağrıları, başgicellenme, yeriş ve nitq pozğunluqları, eşitme ve görmenin zeiflemesi,

[1] 2 >>