mübadilesinin pozulması neticesinde arteriyaların sistemli zedelenmesi baş verir. Metabolik pozğunluqlar xolesterin, fosfolipidler ve proteinler arasındakı nisbetin deyişmesi, elece de β-lipoproteidlerin heddinden artıq sintezi ile xarakterize olunur. Aterosklerozun inkişafı 3 merheleye bölünür:

I merhele – lipid (yağ) lekesi. Damar divarında yağların toplanmasında arteriya divarlarının mikrozedelenmeleri ve qan dövranın lokal lengimesi mühüm rol oynayır. Damarların saxelendiyi nahiyeler aterosklerozlaşmaya daha çox meruz qalır. Arteriya divarlarının fermentleri lipidleri eritmeye ve onun tamlığını qorumağa çalışır. Müdafie mexanizmleri tükendikde bu sahelerde lipid (esasen xolesterin), zülallardan ibaret mürekkeb kompleksler emele gelerek, arteriyaların intima (daxili) qişasında toplanır. Lipid leke merhelesinin davametme müddeti ferqlidir. Bele lekeler yalnız mikroskop altında örünür, onlara hetta südemer uşaqlarda da rast gelmek mümkündür.

II merhele – liposkleroz. Yağ yığınlarının toplandığı sahelerde qranulyasiya toxumasının çoxalması ile xarakterize olunur. Tedricen yağ ve birleşdirici toxuma liflerinden teşkil olunan aterosklerotik (ve ya ateromatoz) lövheler formalaşır. Bu merhelede aterosklerotik lövheler hele sulu olduğundan eriye bilir. Diger terefden onlar tehlükeli hesab olunur, çünki lövhelerin kövşek sethi cırılaraq arteriyaların menfezini tuta biler. Ateromatoz lövhenin birleşdiyi yerde damar divarı öz elastikliyini itirir, çatlayır ve xoralaşır, bu da potensial tehlüke menebeyi sayılan trombların yaranması ile neticelenir.

III merhele – aterokalsinoz. Lövhenin sonrakı inkişafı onun berkimesi ve kalsinozu ile bağlıdır. Aterosklerotik lövheler stabil qala ve ya tedricen böyüye biler. İkinci halda onlar deformasiyalaşır, arteriyanın menfezini tutmaqla zedelenmiş arteriya ile qidalanan orqanın qan tehcizatının xroniki pozulmalarına sebeb olur. Bununla yanaşı parçalanmış aterosklerotik lövhenin fraqmentleri ve ya trombla damar menfezinin

<< 1 [2] 3 4 ... 9 >>