keskin okklüziyası, arteriyanın qidalandırdığı etraf ve ya orqanda infarkt saheleri ve ya qanqrenanın inkişafı ehtimalı yüksek olur.
Aterosklerozun inkişafı tekce bu mexanizmle izah olunmur. Bir sıra alimlerin fikrince aterosklerozun inkişafında infeksion agentler (sade herpes virusu, sitomeqalovirus, xlamidiya infeksiyası ve s.), xolesterin seviyyesinin yükselmesi ile müşayiet olunan irsi xestelikler, damar divarı hüceyrelerinin mutasiyası ve s. rol oynayır.
Aterosklerozun inkişaf amilleri
Aterosklerozun inkişafına tesir eden amiller 3 qrupa ayrılır: idare olunan, idare olunmayan ve potensial şekilde idare olunan.
İdare olunmayan amillere irade ve ya tibbi tesirlerin kömeyile istisnası mümkün olmayan faktorlar aiddir:
Yaş. İnsan yaşa dolduqca aterosklerozun inkişaf riski yükselir. Damarların aterosklerotik deyişiklikleri bu ve ya diger derecede 40-50 yaşdan sonra bütün insanlarda müşahide olunur.
Cins. Kişilerde ateroskleroz qadınlardan 10 il erken baş verir ve qadınlar arasında xestelenme göstericisini 4 defe üsteleyir. 50-55 yaşdan sonra her 2 cinsde bu gösterici beraberleşir. Bu da qadınlarda menopauza dövründe estrogenlerin sintezinin ve onların müdafie funksiyasının azalması ile izah olunur.
İrsi meyllik. Ateroskleroz çox vaxt qohumları bu xestelikden eziyyet çeken pasiyentlerde inkişaf edir. Sübut olunmuşdur ki, ateroskleroz üzre irsiyyet xesteliyin daha erken yaşlarda (50 yaşa qeder) yaranmasına sebeb olur, 50 yaşdan sonra ise genetik amiller onun inkişafında aparıcı rol oynamır.
Aterosklerozun idare olunan amilleri heyat terzini deyişmekle uzaqlaşdırılması mümkün olan faktorlardır. Onlara aşağıdakılar aiddir:
Siqaret çekme. Nikotin ve qetranlar damarlara neqativ tesir etmekle aterosklerozun yaranmasında iştirak edir. Siqaretin uzunmüddetli istifadesi hiperlipidemiya, arterial hipertenziya, ÜİX riskini bir neçe defe artırır.
Balanslaşdırılmamış qidalanma. Qida rasionunda heyvan menşeli yağların böyük yer tutması damarlarda
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç