arteriyaların intima qişasında gedir. Lipoidoz ocaqların etrafında birleşdirici toxuma formalaşır ve çoxalır, bu da fibroz lövhelerin yaranması, onların üzerinde trombositler ve fibrin laxtalarının toplanması ile müşayiet edilir.
Qan dövranının pozulması ve nekroz zamanı toxuma detriti ve ateromatoz kütlelerle dolu olan boşluqlar emele gelir. Ateromatoz kütleler qoparaq, distal qan mecrasına düşmekle damarların emboliyasına sebeb ola biler. Deyişilmiş fibroz lövhelere kalsium duzlarının çökmesi damar keçmemezliyi ile neticelenerek, onların obliterasiyaedici zedelenmesini sona çatdırır. Arteriyaların normal diametrinin 70%-den çox hissesinin stenozlaşması qan dövranının xarakteri ve süret göstericilerinin deyişmesine getirib çıxarır.
Obliterasiyaedici aterosklerozun risk amillerine siqaret ve alkoqoldan istifade, qanda xolesterinin yüksek seviyyesi, irsi meyllik, hipodinamiya, stressler, klimaks aiddir. Obliterasiyaedici ateroskleroz ekser hallarda arterial hipertoniya, şekerli diabet (diabetik makroangiopatiya), piylenme, hipotireoz, verem, revmatizm fonunda inkişaf edir. Arteriyaların okklüzion-stenotik zedelenmesine sebeb olan yerli amiller sırasına ayaqların travma ve donmaları daxildir. Obliterasiyaedici aterosklerozlu pasiyentlerin demek olar ki, hamısında ürek ve baş beyin damarlarının aterosklerozu aşkarlanır.
Obliterasiyaedici aterosklerozun tesnifatı
Obliterasiyaedici aterosklerozun gedişi 4 merheleye ayrılır:
Okklüzion-stenotik prosesin lokalizasiyasını nezere alaraq, obliterasiyaedici ateroskleroz aşağıdakı formalara bölünür: aorta-qalça, bud-dizaltı, dizaltı-qamış seqmentlerinin obliterasiyaedici aterosklerozu, arteriyaların çoxmertebeli zedelenmesi. Zedelenmenin xarakterine göre stenoz ve okklüziya ayırd edilir.
Bud ve dizaltı arteriyaların obliterasiyaedici aterosklerozunun yayılmasına esasen okklüzion-stenotik zedelenmenin 5 tipi ireli sürülmüşdür:
Obliterasiyaedici ateroskleroz zamanı dizaltı-qamış seqmentinin
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç