siqaret çekme stenokardiyanın inkişafını tezleşdirir, keskin miokard infarktının yaranma riskini artırır.
Arterial hipertoniya
Ekser hallarda ÜİX-nin gedişini müşayiet edir, stenokardiyanın proqressivleşmesine şerait yaradır. Arterial hipertenziya zamanı sistolik AT-nin yükselmesi ile elaqedar miokardın gerginliyi, oksigene telebatı artır.
Anemiya ve intoksikasiyalar
Bu veziyyetler oksigenin ürek ezelesine daşınmasının zeiflemesi ile müşayiet edilir, hem ateroskleroz fonunda, hem de onun olmadığı hallarda stenokardiya tutmalarına sebeb olur.
Şekerli diabet
Şekerli diabet zamanı ÜİX ve stenokardiya riski 2 defe yükselir. 10 illik xestelik tecrübesine malik diabetli şexsler ifadeli sterosklerozdan eziyyet çekir, onlarda stenokardiya ve miokard infarktının proqnozu daha ağır olur.
Qanın nisbi özlülüyünün yükselmesi
Aterosklerotik lövhenin formalaşdığı nahiyede tromblaşmaya sebeb olur, koronar arteriyaların trombozu, stenokardiya ve ÜİX-nin fesadlaşma riskini artırır.
Psixoemosional stress
Stress zamanı ürek yüksek yüklenme şeraitinde fealiyyet gösterir: angispazm inkişaf edir, AT yükselir, miokardın oksigen ve qidalı maddelerle temini pozulur. Bu sebebden stress stenokardiya, miokard infarktı, qefleti koronar ölümün güclü provokasiyedici amili sayılır.
Stenokardiyanın riks amillerine hemçinin immun reaksiyalar, endotelin disfunksiyası, ürek yığılmalarının tezliyinin yükselmesi, erken menopauza, hormonal kontraseptivlerin qebulu ve s. aid edilir.
2 ve daha artıq amilin (hetta mülayim ifadeli) müşterekliyi stenokardiyanın ümumi riskini artırır. Stenokardiyanın müalice taktikası ve ikincili profilaktikasının teyininde risk amilleri mütleq nezere alınmalıdır.
Stenokardiyanın tesnifatı
ÜST (1979-cu il) ve Ümumittifaq kardoloji elmi merkez (1984-cü il) terefinden qebul edilen beynelxalq tesnifata esasen stenokardiyanın aşağıdakı formaları ayırd edilir:
İlk defe yaranan stenokardiya –ilkin ağri tutmasının baş verdiyi andan 1 ay ezrinde
»Xestelikler haqqinda umumi melumat
»Saglamliq, heyat bilgileri
»Oxu zalına keç