Bir bele mesel vardır ki, “doğru danışanın papağının qulağı yırtıq olur”. Men bu barede çox fikirleşmişem ki, eceba, doğru danışanın papağının qulağı niye gerek yırtıq olsun? Fikirleşirem, fikirleşirem… axırda yeqin edirem ki, hele gerek bele de olsun.
Meselen, götürek ki, Mehemmed Cefer ağa vefat edir, bir qeder pulu, mülki, malı ve neçe nefer uşaqları da qalır.
Teşbihen, hacı Molla Feyzi emi, bu imanın Allah kamil elemiş kişi, her növ olur ise uşaqlara qeyyum olub ve her ixtiyarı da yedi-teserrüfüne keçirir. Söz gelişi, uşaqların anasına namehrem olmasın deye, nigah da oxudur. Beli, müselman olan adam gerek bele de olsun… Ve seğirlerinde pulundan çox xerc olmamaqdan ötrü nökerleri-zadları da azad edir. Ancaq uşaqlar nökerlerin xidmetlerin deröhde ede bilirler, elemeseler de yaramaz; çünki Hacı emi şapalaqlayır. Qaldı ki, mülk, mal ve pul - onları da icareye ve muamileye verib işledir.
Beli, veqt o veqt olur ki, uşaqlar böyüyürler, indi gerek Hacı emi uşaqlara hesab versin.
Hesab ise barmaq hesabından başlanır, yanında yatır, palçığa batır, ele qabil bir şey qalmayır ki, Hacı emi uşaqlara versin. Burasını isteyirem erebce deyim ki, başa düşen olmasın: demeli ki, Haci emi “belletü” edib “hezmi-rabe”den oturmuş olur.
He, imdi deyeceksen ki, bu sözlerinin yuxarıda dediyin misal ile ne münasibeti var?
Yox, ezizim, bir dayan, qoy sözümü ayağa kim deyim, gör münasibeti var, yainki yoxdur.
Veqt ki, iş bu meqame yetişir, cemaet arasında bu söz danışılır, meselen, bir qezete müxbiri de bu sözleri eşidir, götürüb qazeteye yazdırır.
Herçend Hacı emi oyle israfçı adam deyil ki, ilde beş-on manat verib bir qezeteye abune olsun ve yainki günde bir şahı verib bir nömre alıb oxusun. Ancaq qonşudan alıb oxuduğu müfte qezetede nagah görür ki, bu ehvalat yazılıb, hele olan kişinin acığı tutub, iki elli bir qapaz müxbirin başına oyle ilişdirir ki, yazığın papağının nedir ki, öz qulağı yırtıq olur.

[1] 2 >>