Oz hereketine gore zeherler 12 qrupa bolunur. Hemotik zeherler qana toxunur. Neyrotikler (Neurotoxic) – eseb sistemine. Mitotoklar (Myotoxic) – ezeleleri ve sair. Protoplamatik zeherler qefesler seviyyesinde hereket edir. Chovdar mahmizi — chovdarda yaranan gobelekdir. Chovdar mahmizi insanin orqanizmine duwen vaxt hallusinasiya ve normal olmayan davraniwa getirib cixarir. Chovdar mahmizinda olan maddeler qicolmalar sebeb olur ve bezi hallarda mehdudluqlarin qanqrenasina. Uskukotu ve diqitoksin (uskukotunun qlukozidleri) ozunde en guclu urek-damar zeherini bundan bawqa yerli qiciqlandirici hereket tewkil edir. Zeherlenme nebzin duwmesinde, bawgicellenme, tengnefeslik, goyerme ve agir hadiselerde — urek dayanmasinda ozunu gosterir. Uskukotunun minimal olumcul dozasi 2,25 qramdir. Konvallomarin — inciciceyinde olan zeherdir. O tez-tez agir zeherlenmenin sebebi olur. Genegercekde tebietde en tehlukeli zeher yerlewir — risin. O en zeherli ilanin zeherinden 12.000 defe daha gucludur. Risin cemi 70 mikroqrammi kifayetdir ki, insan olsun. Cenubi Amerikanin hindileri terefinden tetbiq edilmiw kurare zeheri xususi zeherliye malikdir. Quw kurareli oxla vurulduqdan 2-3 deqiqe sonra olur, amma boyuk heyvan 10-12 deqiqe sonra. En zeherli metal — arsen. O heweratlara qarwi istifade olunur. Siandama zeherine qarwi en sade ve mumkun usul qlukozadir. Qlükoza insan qaninda daim oldugu ucun sianidin olumcul dozasi cox boyukdur: on milliqram. Papa Klement VII 1534-ce ilde zeherli gobeleyi yeyib zeherlendi. Zeherli gobeleklerde cox tesirli zeher olur - amanitotoksin. Avraam Linkolnun anasi zeherli bitki (Eupatorium rugosa) ile qidalanmiw ineyin sudunu icerek vefat etdi. XIX esrde Avropada bele zeherlenmeden bir nece min insan helak oldu. Saplaqlarda ve poskonnika sudunde tremetol zeheri olur. Yarpaqlarin oxwarligina gore avropalilar bu cenub bitkisini gicitkenle tez-tez qariwdırirdilar. Bezi heyvanlar zeherli qazlara cox hessasdir, buna gore onlari "tebii indikatorlari kimi havada

[1] 2 >>