Eslinde, en böyük eded heç cür adlanmır. Çünki, en böyük eded hele insanlara melum deyil ve belke de heç vaxt da melum olmayacaq. Ümumiyyetlebeşere lazım olan neheng-sayların heç de hamısının adı yoxdur. Sizi neheg-ededlerle tanış etmezden önce bir revayeti nezerinize çatdırmaq isterdim. Meşhur revayetlerdendir. Hem de reqemler alemine qısaca nağılvari bir seyahet de ederik.

Revayete göre, bir alim ölkeni idare eden şahın emrini yerine yetirmek üçün bu esrarengiz şahmat taxtasını icad edir. Üzerine düşen işi incelikle yerine yetiren alim taxtadakı renglere ve fiqurların quruluşuna heyretle baxan hökmdarın reğbetini qazanır. Şah alime müracietde: ”Taxtanı ve üzerindeki fiqurları beyendim, bunun qarşılığında menden ne isteyirsen?” — deyir. Alim tevezökarlıqla: “Şahmat taxtasının birinci xanası üçün 1, 2-ci xanası üçün 2, 3-cü xanası üçün 4 ve her sonrakı xana üçün evvelkinden iki defe çox buğda denesi”, — deyir. Aldığı cavab şahı qezeblendirir. Qarşısındakı adamın onun kimi qüdretli hökmdardan bele bir adi şey teleb etmesine hirslenen şah eyanlarına üzünü tutaraq: “Onun dediklerini hesablayın ve artıq bir dene de buğda vermeyin”, — deye tapşırır. Hesablamaya başlayanda ilk xanalar rahat gedir: birinci xanaya bir, ikinci xanaya iki, üçüncü xanaya dörd buğda… Ancaq 10-cu xanaya çatanda 1023 buğda vermek lazım gelir. Bu, orta hesabla bir ovuc buğda demek idi. Eyanlar hesabın axıra kimi bele gedeceyini ve alime en çoxu bir kise buğda vereceklerini düşünürdüler. Çünki 15-ci xanaya cemi bir kiloqram yarım buğda düşürdü. 25-ci xanaya bir ton yarım buğda lazım olanda bele eyanlar teeccüblenmediler. Ancaq 31-ci xanaya çatanda bu işin heç de zarafat olmadığını başa düşdüler. Bu zaman onların alime vermeli olduqları buğdanın miqdarı 92 ton idi. 49-cu xanaya çatanda şahın anbarından çıxacaq buğdanın miqdarı 24 milyon ton teşkil edirdi. 54-cü xanada artıq 771 milyon ton buğda lazım idi. Bu ise bütün dünyada il erzinde istehsal olunan buğdanın 1,5 misli demek idi.

[1] 2 >>

*____ZuZu_EmOcKa___* [OFF] (16.03.2011 / 13:49)
Xowdu