İnsan, Allah Qatından bir imtahan vererek heyatı boyunca maddi-menevi müxtelif acı/ağrılı ve çetinlikli kimi görünen hadiselerle qarşılaşar. Ancaq bunlar arasında ele bir hiss vardır ki bu, belke de heç bir fiziki acı/ağrılı ile müqayise edile bilmeyecek qeder şiddetlidir. İnsanın ruhunda böyük bir çetinlik meydana getirer. Behs etdiyimiz bu hiss, " peşmanlıq " dır.

Peşmanlığın iki ferqli şekli vardır: Allaha iman eden insanların yaşadıqları peşmanlıq ile, iman etmeyen insanların yaşadıqları peşmanlıq... Bu iki hiss, bir-birlerinden son derece ferqlidir.

Möminler her hadisenin Allahın melumatı ve icazesiyle reallaşdığını, başlarına ne gelirse gelsin Allahın dilemesiyle olduğunu qeti olaraq bilen insanlardır. Buna göre de en ehemiyyetli xüsusiyyetlerinden biri tevekküllü oluşlarıdır. İnanan bir insan çetinlikle de qarşılaşsa, çox rahat bir mühitde de ol/tapılsa, heç etmek istemediyi bir sehvi de işlese tevekküllü davranar.

Allaha iman etmeyen insanların yaşadıqları peşmanlıq duyğusu ise ümumiyyetle son derece çetinlikli ve uzun davamlıdır. Tevekküllü olmadıqları üçün de qarşılaşdıqları çetinliklerde, etdikleri bir sehvde müdhiş bir iç çetinliyi yaşayarlar. Ancaq bundan daha ehemiyyetli bir mövzu vardır ki, dünyadayken yaşadıqları bu çetinlikli peşmanlıqdan çox daha böyüyü axiretde qarşılarına çıxacaq. Çünki dünyada defelerle xeberdar edilmiş, doğru yola devet edilmişler. Ancaq bu anları hamı/hemişe göz ardı etmiş ve dünya heyatının heç sona çatmayacağı kimi bir hisse qapılaraq axireti unutmuşlar. Ne var ki, axiretde cehennem ile qarşılaşıldığında artıq geri dönüb kompensasiya etme imkanı olmayacaq. Bir ayede bele bildiriler:

"Ateşin üstünde dayandırıldıqlarında onları bir görsense; deyerler ki: "Kaş ki (dünyaya bir daha) geri çevrilseydik de Rebbimizin ayelerini yalanlamasaydıq ve möminlerden olsaydıq." (En'am Suresi, 27)

O gün heç kimin peşmanlığı kimseye fayda vermeyecek ve adamı cehennem ezabından qurtara bilmeyecek. Bu peşmanlığı yaşamamanın tek

[1] 2 >>