Felaket kimi qebul etdiyimiz hadiselerin bezen xeyirli terefleri de olur. Bu söze gözel misallardan biri veba xesteliyidir. Qara ölüm adı verilen bu yoluxucu xestelik 663 il evvel ortaya çıxmışdır. Çin ve Hindistandan tutmuş İslandiya ve Qrenlandiyaya qeder bütün Asiya ve Avropa ölkeleri o zamanlar bu felaketden ziyan çekmişdiler. Xestelik dünya ehalisinin sayının ciddi şekilde azalmasına sebeb olmuşdu.
Aralıq denizinin cenubundan edviyyat getiren üç gemi 1348-ci ilde Genuya limanına geldi. Denizçiler şeheri gezmek üçün sahile enerken gemide olan yüzlerle siçan da şeherin küçelerine dağıldı. Bir neçe gün sonra ise şeherin küçelerinde çoxlu siçan ölüsü tapılmağa başladı.
Daha sonra şeher sakinlerinde qeribe xestelik görünmeye başladı. Hekimler sebebini bilmedikleri bu xestelikle mübarizede aciz qalır, hetta xestelere yaxınlaşmaqdan qorxurdular.
Xesteliye ilk dövrde yalnız kasıb tebeqenin nümayendeleri yoluxsa da, zaman keçdikce qara ölüm cemiyyetin bütün sinifleri ile tanış oldu, aristokrat ailelerin saraylarında, zengin tacirlerin evlerinde qonaq oldu. Ehalinin çoxu evlerini terk edib dağlara, meşelere qaçsa da, xestelik orada da onları tapdı. Limana gelen üç ölüm gemisi şeherden qovuldu. Qovulan gemilerden biri Marsele, digerleri de Aralıq denizinin başqa limanlarına gederek xesteliyi orada da yaydılar.
İnsanlar dünyanın sonunun geldiyine inanırdılar. Heqiqeten dünyanın sonu gelmişdi. Ancaq bu son, feodalizm dövrünün sonu idi. Yoluxucu xestelik iki il içinde Avropa ve Asiya ehalisinin yarısının heyatını son qoyub geldiyi kimi çekilib getdi. Avropada 25 milyon, Asiyada 24 milyon insan onun qurbanı oldu. Xesteliyin yox olmasına sebeb 1350-ci ilin qışının şiddetli soyuq keçmesi oldu. Görünmemiş derecede yağan qar uzun müddet yerde qalaraq mikrobların ölmesine sebeb olmuşdu. Xesteliyin tesiri ile milyonlarla insanın ölmesi Avropada böyük deyişikliklere getirib çıxardı. Ölen insanlar cemiyyetin bütün siniflerinden olduğundan bu sinifler yeniden formalaşdı.

[1] 2 >>