Lakin helelik de ugurlar boyuk idi: Yassi sulhunde (1791) qazanilan nailiyyetler neticesinde Qara denize yol achilmishdi.


Muharibe ve doyushlerin sheraiti imkan verirdi ki, dushmenin gozunun ichine baxasan, qilinclar chaqqishanda kukreyen sineler, qanli gozler ozu qilinc kimi ishleyirdi. Bezen bu savash meydani pehlevan meydanina donrdu. Defelerle turkle uzleshen Kutuzov da onlara heyretini gizlede bilmirdi; dushmenden tehsinler almaq her orduya nesib olmur. Kutuzov turkleri Dunay boyundaki Slistriya qalasinda muhasirede saxlarken arvadina 1811-ci il 10 oktyabr tarixli mektubunda yazirdi: «Турки, которые заперты восемь дней, уже едят лошадиное мясо, без хлеба и без соли, и не сдаются» (24, c.257).


Qizi E.M.Kutuzovaya (Tizenhauzene) — Pushkinin dostuna 1811-ci il 13 dekabr tarixinde Buxarestden yazirdi: “Не знаю, что будут говорить о моей компании по ее окончании, но я ею очень доволен…Среди пленных есть один трехбунчужный паша Чапан-оглу в возрасте 25 лет. Он так красив и элегантен, что мог бы вскружить голову всему Петербургу” (24, c.275).
...Napoleon Moskvaya hucum edende ise serkerde Kutuzov artiq yashlanmishdi. Qoca qartal Borodino cholunden ruslarin vahime ichinde qachdigini gorurdu. Odur ki, her shey itirilmemish, yeni ordu mehv olmamish derhal geri chekilmeyin vacib oldugunu basha dushdu.
8 sentyabr subhchagi fransizlar qarshi terefi — cebheni bosh gorduler.


Kutuzovun Rastopchin (Moskvanin general-qubernatoru) ve general Benniqsen kimi eleyhdarlari ona gulub ele salirdilar: Qoca fransizlardan qorxur… Qoca ise sebr ve tecrubesini ishe salmishdi: dozum ve fende guvenirdi. Bu boyuk sebr ichinde rahatliq ve mudrikliyini elden vermirdi. Qarli qish gunlerinde helelik «dince oturan» rus dushergelerinde umumdushmen elan olunmush Napoleonu zarafat ve hedyan menbeyi edib gulurduler. Xalq folkloru yaranmaqda idi. Bir defe bir zabit Napoleonu dolayib guldukde Kutuzov onu saxlayib «cavan oglan, kim sene icaze verib ki, dahi serkerde haqqinda bele

<< 1 ... 3 4 [5] 6 7 >>