Zöhrevi Xestelikler ve Onların Profilaktikası
Bir sıra yoluxucu xestelikler var ki, onların töredicileri bir şexsden başqasına, esasen, cinsi elaqe yolu ile yoluxur. Sifilis, süzenek, yumşaq şankr, qasıq limfaqrapulomatozu (dördüncü zöhrevi xestelik), donovanoz (beşinci zöhrevi xestelik) ve, nehayet, son vaxtlar aşkar edilmiş QİDE (qazanılmış immundefisit sindromu) xestelikleri en çox cinsi elaqe vasitesile yoluxur. Cinsi temas yolu ile sidik yollanndan yoluxub pozqunluq emele getiren xesteliklerden trixomoniazı, sidik-cinsiyyet xladimiozunu da xüsusile qeyd etmek lazımdır. Bundan elave nedikulyoz (bitliliyin müxtelif formaları, xüsusile qasıq bitleri), qoturluq, kandilomalar ve s. yoluxa biler.
Zöhrevi xesteliklere adeten exlaq qanunlarını pozaraq tesadüfi cinsi elaqelerde olan şexsler yoluxurlar. Zöhrevi xesteliklere yoluxmaqda alkoholun da rolu böyükdür. Tedqiqatlarla müeyyen olunmuşdur ki, zöhrevi xesteliye tutulanların 80 faizinden çoxu serxoş olduqları vaxt yoluxmuşdur. Çünki serxoş olan adamda abır, heya, qorxu, ehtiyat hissleri unudulur ve seksual telebatını tecili suretde yerine yetirmek isteyi yaranır ki, bu zaman da o, müqabil terefin kim olduğuna ehemiyyet vermeden onunla cinsi elaqede olaraq zöhrevi xesteliye yoluxur.
Qeyd etmek lazımdır ki, son onilliklerde bizim ölkede yumşaq şankr, dördüncü ve beşinci zöhrevi xesteliklere tesadüf olunmur.
Sifilis
Sifilis xroniki şekilde keçen, bütün orqanlarda, o cümleden deride, sinir sisteminde yoluxma emele getiren yoluxucu zöhrevi xestelikdir. Bu xesteliyin töredicisi qıvrım sapşekilli hereketli solğun trepone-madır. Onlar çox asanlıqla deride, selikli qişalarda olan kiçik zedelerden toxumalara daxil olurlar. Bu xestelik en çox cinsi elaqe yolu ile yoluxduğundan onu (elece de cinsi elaqe ile yoluxdurulan başqa xestelikleri) zöhrevi xestelik adlandırmışlar. Bu eslinde sevgi xesteliyi demekdir, çünki Zöhre qedim mifologiyada sevgi ilahesidir.
Sağlam şexsin sifilisle yoluxması adeten xestelik
TelmaN niYe olMurSen?
»Cinsellik
»Oxu zalına keç