Çoxlarına xesteliyin adı rusca SPİD kimi (sindrom prnobrstennoqo immunodefisita) melumdur, çünki son bir neçe ilde qezet ve jurnallar, radio ve televiziya verilişleri bu xestelik haqqında çox etraflı melumatlar vermişler.

1981-ci ilde keşf olunmuş bu xestelik qısa müddetde bütün dünyaya yayılıb cemiyyet üçün çox böyük tehlüke yaratdı. Xesteliyin keşf olunma tarixi beledir:

1980-ci ilin oktyabr ayından 1981-ci ilin may ayına qeder ABŞ-ın Los-Angeles şeherinin 3 xestexanasında evveller tamamile sağlam olan genc homoseksualistlerde pnevmosist pnevmoniyası aşkar edildi. Bu çox qeribe, qeyri-adi bir hal idi. Çünki evveller bu xestelik yalnız özünü aydın şekilde biruze veren immundepressiyalı, arıq, zeiflemiş xestelerde müşahide olunurdu.
Ele hemin dövrde Nyu-Yorkda, San-Fransiskoda Kapoşi sarkoması, deri xerçengi) artaraq genclerde tez-tez qeyde alınmağa başlamışdı. 1981-ci ilin iyul ayında 26 genc homoseksualistde Kapoşi sarkoması qeyde alınmışdı. Bu xestelerden yeddisinde başqa infeksiyalar, o cümleden pnsvmosist pnevmoniyası aşkar olunmuşdu; Bütün qeyd olunanlar evveller melum olmayan. xesteliyin epidemiya şeklinde meydana çıxmasının başlanğıcı idi. Ele bu zaman homoseksualistlerin bu yeni, helelik aydın olmayan xestelik üçün yüksek (tehlüke qrupu teşkil etdikleri aydın olmuşdu. Xesteliyin gedişi ve yayılma formaları prosesi epidemioloji xüsusiyyetleri QİDS-in yoluxucu tebietli olması ferziyyesini formalaşdırdı. İlk dövrlerde QİDS-in töredicisinin immundeprsssiv xüsusiyyetli sitomeqalo-virus olduğu güman edilirdi. Sonralar aydın oldu ki, töredici bir sıra immunoloji pozğunluqlar yaradan retroviruedur ki, bunun neticesinde orqanizmin zeiflemesi ile müşayiet olunan kömekçi infeksiyalarda yaman şişler meydana çıxır.

1989-cu ilin evvellerine qeder bu xestelik süretle yayılaraq dünyanın 142 ölkesinde qeyde alındı. hazırda QİDS virusu ile yoluxanların sayı 10 milyondan çoxdur, bu ise her gün, her saat yeni-yeni xestelerin qeyde alınmasının esas sebebidir.
Bu

[1] 2 3 4 >>