Ne qeder azyaşlı qız alsam, o qeder oğlanla görüşmemiş olar
Azerbaycan erken nigahların çox rastlaşdığı ölkeler sırasındadır. Valideynlerinin mesuliyyetsizliyine, “evde qaldı” stereotipine ve sosial problemlerin güdazına ere geden qızlarımızın sayı artmaqdadır. Erken nikahların daha çox cenub bölgesinde olduğu deyilirdise, indi artıq bele hal bütün rayonları, hetta Bakını da ehate edir.
Xüsusile de qızlarını uşaq yaşında ere veren valideynlerin ekseriyyeti bunu normal qarşılayırlar. Qanun nikah yaşını qızlar üçün 17, oğlanlar üçünse 18 yaş müeyyenleşdirse de valideynler hele nikah yaşına çatmamış uşaqlarını evlendirirler. Aile, Qadın ve Uşaq Problemleri üzre Dövlet Komitesinden 24saat.az-a verilen melumata göre resmi statistikada 2009-cu ilde 18 yaşadek qızlar arasında nikahların sayı 5380 nefer olub.
Meselenin tekce hüquqi terefden deyil, diger yönlerini de araşdırdıq. Esas sebebi valideynlerin mesuliyyetsizliyinde gören Aile, Qadın ve Uşaq Problemleri üzre Dövlet Komitesi bunu az yaşlı qızların tecrübesizliyi ile elaqelendirir:
“Bezen az yaşlı qızların özleri de tecrübesizlikden sehv addım ataraq qeyri-resmi nikahla aile qururlar. Diger sebeblerden biri de müvafiq yerli qurumların bu probleme daha diqqetli yanaşmamağıdır. Bu hal esasen ailelerin dağılmasına, ana ve uşaq ölümünün artmasına sebeb olur, çünki, erken yaşda qızlar aile qurmağa, dünyaya uşaq getirmeye ne fiziki, ne de menevi cehetden hazır olmurlar. Erken nikah qızların tehsilden uzaqlaşmasına da sebeb olur. Erken nikah hem de erken hamilelik, erken uşaq doğumu demekdir. Bu, qadını ölümcül tehlüke altına alır. Eyni zamanda erken nikahlar zamanı dünyaya gelen körpelerin sağlamlığında ciddi problemler yaranır ve onların ölü doğulma derecesi artır. Bele ailelerde meişet zorakılığı tez-tez baş verir”.
Komitede hesab edirler ki, erken nikah problemlerine qarşı dövlet strukturları ile yanaşı, cemiyyet de mübarize aparmalı ve bele hallara laqeyd qalmamalıdır: “Komite erken nikah problemine
15-17 yawda qizla pasdele girmeye hevesdi kiwiciyler olmasa bu bele olmaz. Muselmanlar bedbextdi. Bi qarinlaridi bide weyleri. Cindir ummetdiler. Bularin sortuna lenet.
Yazilanlar heqiqetdir. En ccoxda kend qizlari tez ere gedir. Ama biraz azalib
»Oxu zalına keç