tenqid ictimai bir xestelik halına çevrile biler. Meselen, KİV-de meşhur olan insanlar bele bezen duyğularına meğlub olaraq zererli tenqid edirler. Televiziyalardakı bezi müzakire proqramlarındakı insanlar tenqidden çox qarşı terefe maddi-menevi zerer vermeye çalışırlar. Qarşıdakı insan ne deyirse desin onu dediklerini tenqid etmeye çalışırlar, bu da şexsi menfeetin qorunması meqsedini daşıyır. Belelikle, menlik ve enaniyyetin menfi tenqidi artırdığının şahidi oluruq.


Tenqidçinin psixologiyası

Menfi tenqidlerde empatiya çatışmazlığı mövcuddur. Qarşıdakı insanın veziyyeti nezere alınmır. Lazımi qeder empatiya qura bilen insanlarda menfi tenqid çox az olar. Menfiliye fokuslanan ve ümidsiz insanlarda çatışmayan ceheti tapma hevesi daha çoxdur. Hamının ve her hadisenin eskik ve yanlışlıqları onlara tesir edir. Bikef ve distimik (uzun müddetli kefsizlik halı) insanlarda iradi ve ya qeyri-iradi ümidsizlik tenqidi çoxaldar. Bu veziyyetde insanlar içinde olduqları durumu hiss etmeye bilerler. Etrafındakı insanlar bunu ferq etmeli ve bele insanlara kömek etmelidir. Meselen, ümidsiz bir uşaq oynadığı yoldaşlarının ona qarşı olan normal münasibetini qesd kimi deyerlendire biler, belelikle onları tenqid eder ve sevilmediyini düşüner. Bu durumda onu yaxından tanıyan insanlar onunla maraqlanmalıdır. Çox mükemmelçi insanlarda, özünü ve başqalarını davamlı deyerlendirme, xetaları tapıb meydana çıxararaq her şeyin xetasız olmasını isteme hereketi müşahide edilir. Mükemmelçi insanlar etrafındakıların xetalarını taparaq stressin artmasına sebeb olarlar. Meselen, mükemmelçi bir ana, uşağının dörd almasını qebul etmez, hemişe beş almasını isteyer. Bu ise uşaqda stressin artmasına, müveffeqiyyetinin azalmasına getirib çıxara biler. En mükemmeli istemek ve gözlemek bezi gözelliklerin sönmesine sebeb ola biler.

Tenqidçinin şüur altında “Men daha yaxşı bilirem, daha yaxşı ederem” kimi bir düşüncesi ola biler. Bu düşünce ile insanların ve ya her hansı bir hadisenin sehv

<< 1 [2] 3 4 >>