ancaq tükünü bele terpetmedi. Görünür, onunla bu sayaq sövdeleşmeler aparan xristianlarda qoyduğu tesirlere çoxdan öyreşmişdi.…Yarım saat erzinde isti punş qedehlerinin boşaldılması, hava haqqında söhbetler, tez-tez terefimden atılan atmacalar ve qonağımın: “ Xeyr, bu qiymete çox güman ki, imkanım çatmayacaq” tipli cavabları utancaqlığımı def etmeye yardımçı oldu. Özümü tamamile ele aldım, hetta meni dinc qoymayan, maraqlandıran suallara cavab axtarmağa cesaret etdim. Önce onun tesevvürümüzdeki görkemi ile uyğunsuzluğunu teeccüble qeyd edib neden hazırlandığını soruşdum. İblis sualımdan incimedi, semimi ve sade bir cavab verdi: — Radiumdan. — Aha, bes bele de! Onda her şey aydındır! – ucadan dedim. Heqiqeten de bu cür göz oxşayan işığa heç yerde rast gelmemişdim. Cansız, soyuq elektrikle müqayiseye bele gelmezdir. — Demeli, elahezret, sizin çekiniz hardasa… hardasa… — Menim boyum altı fut bir düymdur, etden-qandan teşkil olunsaydım iki yüz on beş funt çekim olardı. Ancaq radium da diger metallar kimi ağırdır, demeli, bu hesabla doqquz yüz funtdan artıq olaram. Acgözlükle gözlerimi ona zilledim: var-dövlete bax! Gör, ne qeder radium ehtiyatı var! Doqquz yüz funt, – deyek, her funta üç milyon, – bu eleyir… bu eleyir… Ve bu an qızışmış beynimde hiyleger fikir doğdu.İblis qehqehe çekdi: — Men sizin fikrinizi oxudum! İblisin özünü oğurlayıb sehmdar cemiyyet yaratmaq, esas kapitalın deyerini üç defe aşan – heresi on milyard dollar deyerinde sehmler çıxarıb dünya bazarını doldurmaq. Nece de yaradıcı! Nece de orijinal! Yanaqlarım ele pörtdü ki, etrafımızı saran gümüşü işıq moruq rengli dumana çevrildi - o dumana ki, qürub çağı günbezleri, Florensiyanın qalalarını bürüyür ve tamaşası üreyi mestedici sevincle doldurur. İblisin mene rehmi geldi, qelbime toxtaqlıq vererek tam ciddiyyetle, semimi şekilde danışmağa başladı. Bele ki, azacıq da olsa sakitleşib gösterdiyi alicenablığa göre minnetdarlıq etdim. Cavabında dedi: — Xoş sözleriniz heder getmedi. Lütfkarlığınıza
»Eserler ve Edebiyyat Gecesi
»Oxu zalına keç