Bir menstruasiyanın ilk gününden növbeti menstruasiyanın başlamasından öndeki güne qeder olan bir dövr menstrual tsikl (aybaşı dövrü) adlanır. Qadınlarda menstrual tsiklin müddeti müxtelif olur. Ekser hallarda bu tsikl 26-28 gün olur. Bezi hallarda onun müddeti 21 güne qeder azala ve ya 38 güne qeder uzana biler. Her bir qadının öz menstrual tsiklinin müddetini bilmesi vacib hesab edilir.

Menstrual tsiklin müddeti süni uşaqsalma emeliyyatından sonra 3 ay müddetinde, doğuşdan sonra 1 il müddetinde ve hemçinin 40 yaşından sonra qadın orqanizmi preklimaks (aybaşının kesilmesinden önceki) dövrüne hazırlaşarken pozulmuş olur. Menstrual tsiklin müddeti heç bir sebeb olmadan bir neçe ay erzinde xeyli deyişmiş olarsa, tez bir zamanda hekim-ginekoloqa müraciet etmek meslehet görülür. Çünki bir çox hallarda bu cür pozğunluq qadın cinsiyyet üzvlerinin müxtelif (bezen çox ağır) xesteliklerinin elameti ola biler.

Menstrual tsikl – her bir tsiklde tekrarlanmaqla bir-birini evez eden bir neçe merheleden ibaretdir – yumurta hüceyresinin yetişmesi merhelesi, ovulyasiya merhelesi, mayalanma ve ya mayalanma baş vermedikde ise menstrual qanaxma (ve ya menstruasiya) merhelesi.

1-ci merhele. Yumurta hüceyresinin yetişmesi

Qadın yumurtalıqlarının qabıq qatında “yatmış” veziyyetde olan ilkin follikullar adlanan yumurta hüceyreleri yerleşmişdir. Doğulan qız uşaqlarında onların sayı 300-400 mine yaxın olur.

Aybaşı dövrünün (tsiklinin) 1-ci gününde hipofiz vezide FSH-follikulstimullaşdırıcı hormon ifraz olunmağa başlayır. FSH-nun tesiri altında qadın yumurtalığında olan ilkin follikullardan biri (bezi hallarda ise ikisi ve ya üçü) inkişaf etmeye başlayır. Tsiklin evvelinde ilkin follikulun diametri 1mm-den artıq olmur. İki hefteden sonra ise onun diametri artıq 20 mm-e çatır. Follikulun içerisinde maye ve xromosomlu nüve yerleşmiş olur.

Aybaşı dövrünün ortasında hipofiz vezide LH – lyüteyinleşdirici hormon ifraz olunmağa başlayır ki, onun da tesiri altında yumurta

[1] 2 3 ... 7 >>