Bezek, zinet eşyalarının, geyim aksesuarlarının, süvenirlerin ve bir çox şeylerin hazırlanmasında müxtelif qiymetli daşlardan istifade edilir. Qiymetli daşların adları da özleri, xasiyyetleri, remzi menaları kimi ferqlidir.
Hansı qiymetli daşları tanıyırsınız?
Qiymetli daşların keyfiyyeti ve xüsusiyyetlerini üze çıxarmağı hele qedimden öyrenib sistemleşdiribler. Enenevi üsulla bu daşların tesiri haqqında bilikler nesilden-nesile ötürülüb. Onlara esasen latın, yunan, ereb adları verilib: heliotrop, almaz (brilyant) hematit, yaqut, qaqat, mirvari, sapfir, firuze, kehreba, qaranat, xrozolit, giasint, xrizopraz, eqiq, mermer, serdolik, nefrit, qranit, zümrüd, aydaşı, opal, lazurit, sardoniks, turmalin, topaz, mercan, yaşma, akvamarin, karbunkul, maqnetit, serpentin, carqon, ametist, kalsedon, jade, kvars, prit, jasper, krizopras, lav ve s. Bu qimyetli mineralları başqa sözle meden daşları da adlandırırlar. Tebietde meden daşlarının kristallaşma prosesi indi de tam öyrenilmeyib. Düzdür, müasir fizika ve kimya labaratoriyalarında süni kristalların yetişdirilmesi prosesi aparılır, ancaq bu, meselenin tam helli demek deyil.
Daşların en bahalısı
Almaz qiymetli daşların en bahalısı sayılır. Cilalanmış almaz brilyant adlanır. Bu daş en berk 10 mineraldan biridir. Esas xassesi yüksek berklik, istilik keçiriciliyi ve disperisyası ile seciyyelenir ve kristallik quruluşa mailkdir. Almaz çox nadir ve eyni zamanda çox geniş yayılmış mineraldır. Alimlerin texminlerine göre, Antaraktida qitesinden başqa yer küresinin her yerinde almaz yataqları mövcuddur. XIX esrin evvellerindek almaz yerin üst qatına yaxın yataqlardan çıxarılırdı. Sonra onu senaye üsulu ile yerin derin qatlarından da çıxarmağa başladılar. Almaz tekce yerin derin qatlarında yerleşmir. O hem de göyden de düşe biler. Çünki terkibinde almaz olan meteroidler de melumdur. Hemin meteroidlerin zerbe ile yere düşmesi neticesinde almaz emele gele bilir.
Alimler müeyyen edibler ki, almaz tebii halda yüksek teyziq
»Oxu zalına keç