formalaşıb möhkemlenen, mövcud adet-enenelerin tesiri ile streotipleşen, bilavasite kişilere aid edilen menlik obrazıdır: “Esl, leyaqetli kişi hem qeyretli, hem de namuslu olmalıdır. Eger o bir kişi kimi, qeyretlilik gösterir, amma namus anlayışına ciddi diqqet yetirmirse, onda onun exlaqi davranışında, elece de ailesinde, anası, bacısı, qızı, tanıdığı ve tanımadığı başqa xanımlar qarşısında özünü ifade etmesinde hemişe bir natamamlıq, boşluq olacaq. Eksine, namus kateqoriyası öne, qeyretlilik ise arxa plana keçirse, onda bu insan ictimaiyyet üçün faydalı ve deyerli ola bilmeyecek, ailesinden, yaxın etrafından kenarda her kese yad, bir qeder yuxarıdan aşağı baxdığı üçün, eyni zamanda, onun namusluluqla bağlı fikirleri de dolaşıq, mürekkeb, ziddiyyetli olacaq”.

Qadın exlaqsızdırsa, cavabdeh kişidirmi?

Psixoloq qeyd edir ki, kişinin qeyretinin, namusunun qadınla ölçülmesinde müeyyen qeder heqiqet payı var: “Lakin bu heç de o demek deyil ki, her hansı kişinin heyat yoldaşı, qızı, bacısı, diger xanım qohumu exlaqsızlıq, namussuzluq edirse, burada birmenalı şekilde hemin kişi özü günahkardır ve ya onun kişiliyi yoxdur. Bu, yanlış, mehdud, qeyri-real tesevvürlerin formalaşdırdığı bir düşüncedir. Bezen kişi ne qeder qeyretli, namuslu, leyaqetli olsa bele, xeyanetle üzleşir, ailesinde yoldaşının, qızının, bacısının onun etibarından ve ya halallıqla gündelik çöreyini, ruzusunu qazanmağa başının qarışmasından sui-istifade etmesinden xeberi olmur. Xeber tutanda ise bele insanlar mehz qeyretleri, kişilikleri, leyaqet hissini uca tutmaları sebebinden sarsılır, affekt veziyyetine düşür, çox gözlenilmez hereketler edirler. Elesi olur ki, silaha el atıb namussuzluq, exlaqsızlıq eden, onun aile üzvü sayılan xanımı öldürür, bezileri ise inamının sarsılması müqabilinde bununla da kifayetlenmir, yaşamağı özüne ar bilib intihar edir”. Müsahibimizin bildirdiyne göre, en facieli meqamlardan biri de budur ki, exlaqsızlığın deb olduğu mekanlarda ve meqamlarda bu insanlar hem

<< 1 [2] 3 4 ... 6 >>