verirler. Nezere alsaq ki, Marinettinin futuristik gecelerinde bele eserlerden heç birinin üzerinden fite basılmadan keçilmezdi, onda “sadece eser normal qarşılandığına göre, eksperimental eser kimi baş tutmadığını” iddia edenlerin mövqeyi menasız ve gereksizdir. Bele mövqe öz avanqardlıq dövrünü başa vurmuş deyerler sistemine qayıtma demekdir. Bu halda avanqardizm haqqında danışan adam özünü en azından Marinettinin gecikmiş davamçısı kimi aparacaq. Hemçinin qeyd edek ki, auditoriya üçün eserin qebul edilmez olması ancaq müeyyen tarixi şeraitlerde onun deyerliliyine delalet edir. Adama ele gelir ki, mütemadi olaraq müzakirelerimizin arxa planında nezerde tutduğumuz “yaxşı eser heç de tamaşaçını yaxud oxucunu cuşa getirmeli deyil” iddiasından el çekmeliyik. Eynile nizamlı ve nizamsız, ümumi reye xidmet eden ve yenilikçi eserlerin arasında ziddiyyetin evvelki tek indi de mövcud olması edaletlidir, lakin görünür hemin ziddiyyete başqa baxış bucağından baxmaq lazımdır. Başqa sözle, ilk baxışdan sırf orta statistik oxucu üçün nezerde tutulmuş eserlerde şübhesiz ki, ixtilaf ve mübahise elementleri var. Ve eksinehele de cemiyyetle telatümlü uyğunsuzluqlar doğuran bezi yenilikçi eserler, eslinde başdan-ayağa köhnelerin tekrarıdır. Bu günlerde men bir adamla qarşılaşmışdım. Bir eser onun çox xoşuna gelen kimi onu derhal şübheli saydığı eserlerin arasına elave ediri ve özünü bundan çox narahat hiss edirdi.
1965-ci il. Bu eksperimental, qeyri-tesviri, kütlevi incesenetle, tesviri incesenet arasındakı enenevi ferqlerin aradan qalxdığı, eyni zamanda pop-artın ortaya çıxdığı ildir. Hemin erefede enenevi avanqard musiqinin tanınmış siması Pussör “Bitlz” haqqında mene demişdi: “Onlar bizim üçünişleyirler”. Ancaq o heç bilmirdi ki, özü onlar üçün işleyir (bunu tekce Keti Berberian sübut ede bilmişdi ki, “Bitlz” qrupunun mahnılarını Monervedi ve Sati kimi opera müğennilerinin konsertinde de oxumaq mümkündür).

<< 1 2 3 [4]