polyak şair Edvard Staxuranın şeirlerini teqdim edir.
Fransada polyak emiqrant ailesinde doğulan şair, 1948-ci ilde Polşaya gelir. Varşava Univerisitetinin roman filologiyası fakultesini bitirir. 1969-70-ci illerde teqaüdle Mexikoda univerisitetde oxüyub. Borxesin eserlerini polyak diline tercüme edir.

“Harda heqiqi şair var, orda poeziya var”-deyen Edvard Stahura bütün Polşanı qarış-qarış dolaşmışdı. “Gezen şair” adlandırılan Staxura dünyanın yarısını gezmişdi.

Staxuranın poeziyası xaosun poeziyasıdı. Bu menada o esl şairdi. Onun hem şeirlerinde, hem de nesrinde derinden hiss etdiyi yalnızlıq ve qeriblik duyğusu çox aydın nezere çarpır.
Edvard Stahura oxuduğu mahnıların musiqisini de özü yazırdı.
O, sağ iken efsaneye çevrildi.
Şair 1979-cu ilin 24 iyununda intihar edir.

Men nece elsiz oldum ellerim ola-ola
Men nece ayaqsız oldum ayaqlarım ola-ola
Men nece dilsiz oldum.
Men nece elsiz oldum ellerim ola-ola
Elimden sürüşüb dağıldı her şey
Bax elimi-elime vururam-bravo!
On barmaq meger azmı?
İndi onlar olmamış kimi.
Men nece elsiz oldum ellerim ola-ola
Men nece ayaqsız oldum ayaqlarım ola-ola
Men nece dilsiz oldum.
Men nece ayaqsız oldum ayaqlarım ola-ola
Divara söykenmişem
Ayaqlarım aparmır meni
Mil kimi dayanıb ayaqlarım
Zanbaq ekilen torpaqda mil kimi.
Men nece elsiz oldum ellerim ola-ola
Men nece ayaqsız oldum ayaqlarım ola-ola
Men nece dilsiz oldum.
Dilim ola-ola dilsizem
Yanmış dodaqlarımla
Sanki ağzım xeberlerle dolu
Dehşetli qışqırıqla boğulanda
Men bilmedim başımıza neler gelecek.
Men nece elsiz oldum ellerim ola-ola
Men nece ayaqsız oldum ayaqlarım ola-ola
Men nece dilsiz oldum.
Men meyid kimi soyudum.
O gedende…

***

Bizi
kvadrat qefese yerleşdirdiler,
qanadlarımızı kesdiler
ve mehebbet haqda oxumağı emr etdiler.
Bizlerden biri
mumdan yapışdırılmış qanadlarla
qefesden qaçaraq,
mehebbet haqda oxumaq isteyende,
onu deli élan etdiler
ona deli dediler.
Şen gülüşle
güzgünü onun qanadlarına saldılar
ve…

[1] 2 >>