qaralırdı.
İçeri girib ona baxmaq istesem de, qapını döymeye ürek etmedim. Mağazaların vitrinlerindeki bütün teatr afişalarını oxuya-oxuya yavaş-yavaş küçenin gün düşen terefine keçdim. Mene çox qeribe geldi ki, ne men, ne de bu günün özü yasa batmamışdıq, hetta özümü azad hiss eleyende narahat da oldum, ele bil, onun ölümü canımı nedense qurtarmışdı. Bu meni teeccüblendirdi, çünki doğrudan da, dünen axşam dayımın dediyi kimi, men ondan çox şey öyrenmişdim. O, Romadakı İrlandiya kollecini bitirmiş ve mene latınca düzgün oxumağı öyretmişdi. Mene katakombalar ve Napoleon Bonapart haqqında danışmış, müxtelif messa ayinlerinin ve müxtelif cür keşiş libaslarının menasını izah etmişdi. O, çetin suallar vermekden, bu ve ya diger hallarda nece hereket etmeyi soruşmaqdan, yaxud da insanların hansı günahları meqbul, hansılarını ise xeta saydıqlarını izah etmekden zövq alırdı. Onun sualları kilsenin nece mürekkeb ve sirli qanunlarla idare olunduğunu aydınlaşdırırdı, halbuki men kilsenin en sade ayinlerle idare edildiyini düşünürdüm.
Keşişin yevxaristiya ile bağlı vezifeleri ve tövbenin sirleri mene ele çetin gelirdi ki, onları qebul etmeye kiminse cesaretinin çatmasına heyret edirdim. O mene kilse atalarının bu dolaşıq meseleleri izah etmek üçün poçt-melumat kitabları qalınlığında eserler yazdığını danışanda qetiyyen teeccüblenmirdim. Özü de hemin kitablar qezetlerde mehkeme prosesleri haqda elanların verildiyi xırda şriftlerle çap edilermiş.
Tez-tez onun suallarına cavab vere bilmir, dilim dolaşaraq sefeh şeyler söyleyirdim, amma o gülerek, başını bulayırdı. Bezen o, messa zamanı mene ezberletdirdiyi bilikleri yoxlayır, men çaşanda yene başını bulayır, arabir burnunun her deliyine bir çimdik tütün dürtür ve dalğın halda gülümseyirdi. Gülümseyerek iri sarı dişlerini gösterir ve dilini alt dodağının üstüne qoyurdu; ilk vaxtlar, onu yaxından tanımayana qeder bele hallarda özümü narahat hiss edirdim.
Gün düşen terefle addımladıqca Kotterin sözlerini xatırladım ve
axaxax
Burclerida verinda
Heeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee duz deyirsiz
»Oxu zalına keç