özünde de yoxdur. Bu ölkeni nüfuzlu ailelerden olan bir neçe patrisi (qedim Romada zadeganlar) idare edir. Hele Uolt Uitmenin (Walt Whitmanın) zamanında, bütün bu erazi rüşvet içinde inleyirdi. Uitmenin şeiriyyatında “Ot yarpaqları”, “Menim mahnım” kimi esrarengiz şeir nümuneleri ile yanaşı, nesr eserleri de amerika cemiyyetine qarşı yönelmiş ittihamlardan ibaretdir.

Lap bu yaxınlarda bizim bütün prezident müşavirlerinin bir çerçivede toplanmış resmini gördüm, onların hamısının görünüşünü sefeh işlerler meşğul olan obrazlarla eynileşdirmek olardı. Onların bezisi cinyetkara, bezisi kütbeyine, bezisi ise axmağa oxşayırdı. Heç prezidentlerimiz de onlardan geri qalmır. Şözsüz ki, bütün dünyanın dövlet xadimlerinin çöhresinde bir ağıldankemlik ve bambılılıq yağır. Heç Çörçilde istisna deyil.

Çoxları Linkolna derin ehtiram duyurlar, lakin menim fikrimce bu ölkede vetendaş müharibesinin başlamasında esas cavabdehlik daşıyan odur, çünki onun Şimal ve Cenub arasında razılıq yaratmaq imkanları var idi. İster hemin vetendaş müharibesinde olsun, ister ondan sonrakılarda ele misilsiz vehşilikler töredildi ki, bu günedek ölke özüne gele bilmeyib.
Birinci dünya müharibesinde iştirak etmek ise, yumuşaq desek axmaqlığın en qorxunc forması idi. Gelin yada salaq görek, beşeriyyetin bundan evvelki qorxunc düşmenleri haraya getdi? Axı kim onları zerersizleşdirdi?!
Müharibe, müharibe. Lap uşaqlıq illerimden Birleşmiş Ştatlarla, İspaniya müharibesinde, rus-yapon müharibesinde, Balkanlardakı müharibelerde ve saymaqla bitmeyen minlerle bele müharibede neler baş verdiyini xatırlayıram. Jan Jiono (Jean Giono) özünün “İtaetden yayınma” (“Refus d’Obeissanse”) yazırdı: “müharibeler kapitalizmi yedirdir, onlarsız kapitalizm heç ayaqda dura bilmez”

Bu gün bütün partiyalar müharibe aparmaqla meşğuldur, ister liberallar, ister mühafizekarlar olsun, hamısının fikri-zikri müharibe aparmaqdır. Kommunistler de, kapitalistler ve faşistler kimi celladdır. Bizim milletin beşeriyyet

<< 1 [2] 3 4 ... 7 >>