Miladdan önce 21 iyul 356-cı ilde, Efes
şeherinin genc sakini, Herostrat,
dünyanın yeddi möcuzesinden biri
sayılan Artemida Mebedini yandırdı.
Herostrat işgence tezyiqi altında
teqsirini etiraf etdi. Sebeb kimi ise mebedi şöhret qazanmaq üçün
yandırdığını bildirir ve isteyib ki, hamı
onun haqqında bilsin. Herostratı edam
edirler. Mehkemenin qerarı ile,
Herostratın adını tarixe yazmaq
qadağan olunmuşdu. Mehkeme qerarını icra edenler, ev-ev gezib, —
«Herostratı xatırlamaq qadağandır!»
— bağırırdılar. Belelikler, hamı bildi ki,
mebedi Herostrat yandırıb. Yeni,
Herostratın adını unutdurmaq isteyen
mehkeme, eksine, onu meşhurlaşdırdı. «Herostrat şöhreti» ifadesi idiomatik
oldu. Bu gün de menfi menada işledilir.
Bu, hadisenin resmi yozumudur. Gerçeklikde ise bele olub: Artemida
Qedim Yunan Tanrılarından biri idi
(Zevsin qızı, Apollonun bacısı). Onun
mebedine çoxlu ianeler, qurbanlar
verilirdi. Çox zengin mebed
olduğundan mebedin ambarında xeyli qızıl, pul ve başqa qiymetli eşyalar
saxlanılırdı. Bir gün, mebedin kahinleri
sövdeleşib qerara geldiler ki, qızılı ve
pulu mebedin ambarında boşuna
saxlamaqdansa, tacirlere borc verib,
pul qazansınlar. Borcu da, tebii ki, faizle verirdiler.
Bir müddet kahinlerin biznesi yaxşı
gedirdi. Amma sonradan borcların
qaytarılmasında problemler
yaranmağa başladı. Kahinler
tacirlerden borcları teleb edende, tacirler borclarını ödemekden imtina
etmeye başladılar. Tacirler ise yaxşı
bilirdiler ki, kahinler mehkemeye ve ya
başqa yere şikayet ede bilmezler,
çünki bu zaman mebedin toxunulmaz
olan servetlerinden şexsi maraqları üçün istifade etdikleri hamıya melum
olar.
Kahinler mebedin ambarında
saxlanılan servetler haqqında her il
xalq yığıncağında hesabat vermeli
idiler. Xalq yığıncağı da ambarda saxlanılan servetleri yoxlaya bilerdi.
Fırıldaqlarının üstü açılacağından
qorxan kahinler, mebedi yandırdılar.
Teqsiri ise atdılar Herostratın boynuna.
Hamının da bunu bilmesi üçün, her
yerde «Herostratı

[1] 2 >>