İslamın ilk esrlerinde yaşamış meşhur ariflerden biri olan Abdullah ibn Mübarek bir gün sehradan keçirdi. Bir terefde sürüsünü otlayan bir çoban gördü.

Üreyinde çobana acıdı: “Bu biçare elmden, merifetden uzaq bir çöl adamıdır. Kim ona Allahı tanıtdırar, kim ona dini öyreder? Qoy bu savabı men qazanım, ona Allahdan danışım, dinini başa salım”.

Abdullah çobanın yanına geldi, salamlaşıb hal-ehval tutdu. Sonra soruşdu: “Qardaş, Allahı tanıyırsanmı?”. Çoban cavab verdi: “Heç ağasını tanımayan qul olarmı? Elbette, tanıyıram”. Abdullah sual verdi: “Sen bu sehrada, yazıb-oxumaq bilmediyin halda Allahı nece tanımısan? Bunu sene kim öyretdi?”. Çoban: “Qoyunlarım öyretdi. Otardığım qoyunları diqqetle müşahide etdim, Rebbimi tanıdım”. Abdullah teeccüb içinde idi: “Canım, qoyunlara baxmaqla Allahı tanımaq olarmı? Bu ne hedyandır danışırsan?”. Çobanın cavabı bele oldu: “Baxıb gördüm ki, bu qoyunlar mensiz özbaşına yaşaya bilmezler. Onları otaran, canavardan qoruyan, soyuqdan saxlayan bir çoban olmalıdır. Men olmasam, bunlar hamısı qırılarlar. Anladım ki, eger kiçik bir sürünün çobana ehtiyacı varsa, bu qeder böyük ve rengareng dünyanın da bir sahibi olmalıdır. Kainatda her şeyi besleyen, qoruyan, ruzisini yetiren bir tanrı mütleq var”.

Abdullah növbeti sualı verdi: “Bes Allahın sifetlerini nece tanıdın? Onu kime benzetdin?”. Çoban cavab verdi: “Heç kime. Menim Allahım heç kime ve heç neye benzemez”. Abdullah: “Neden bu fikre geldin?”. Çoban dedi: “Yene qoyunlarıma baxdım, bu fikre geldim. Gördüm ki, ne qoyunlar mene benzeyir, ne de men onlara. Men onlara benzeseydim, onları idare ede bilmezdim. Onlar mene benzeseydiler, mene tabe olmazdılar. Başa düşdüm ki, hökm edenle tabe olan eyni ola bilmez. Eger bütün dünyanın sahibi Allahdırsa, demeli, Allah dünyada olan heç neye benzemir. Onu tesevvür etmek, neye ise beraber tutmaq düzgün deyil”.

Abdullah aldığı cavablardan heyrete düşmüşdü. Yene soruşdu: “Sen elmden, bilikden bir şey öyrenmisenmi?”. Çoban tevazökarlıqla

[1] 2 >>