saxlaması inandırıcı deyil. İnanmaq olmur ki, hezret Peyğember (s) hacılara hezret Eli (e) ile dostluq haqqında melumat vermek üçün onları sehrada saxlamışdır. Peyğembere (s) buyurulur: «Eger bunu etmesen, Allahın risaletini yerine yetirmemiş olarsan». Meger sadece dostluğu beyan etmemek bu qeder ciddi deyerlendirile bilermi?! Eslinde Peyğemberin (s) bu beyanatı daha derin mahiyyete malikdir. Allah-taala ayenin davamında buyurur: «Allah seni insanların şerinden qoruyacaq». Meger dostluq neticesinde hansı neticeler yarana bilerdi ki, Allah uyğun vedle bele bir tehlükeni aradan qaldıracağını beyan ede.
Diger bir terefden mövla kelmesinin dostluq menasında tebir olunması delil teleb edir. Eks teqdirde, bele bir menalandırma üsul elmine zidd olar. Bu baxımdan yalnız «ixtiyar sahibi» menasının delilleri vardır. Hemin delilleri nezerden keçirek:
Evvela, Allah-taalanın Peyğemberin bu işi görmesini onun risaleti üçün şert bilmesi meselesinin ciddiliyinden danışır. «Mövla» kelmesinin yalnız «ixtiyar sahibi» menası ciddi mahiyyet daşıyır. Eger uyğun kelmeni ixtiyar sahibi kimi tebir etsek, söhbetin Peyğemberden sonra kimin onun canişini olacağından getmesi aydınlaşar. Aye Cöhfe yaxınlığındakı Qedir-Xumda nazil olmuşdur. Hacılar, adeten, Cöhfeye çatdıqda bir-birlerinden ayrılaraq öz vetenlerine yola düşürler. Artıq onların bir yere toplanması mümkünsüz olur. Elbette ki, bu gösteriş Peyğembere bir neçe gün evvel nazil olmuşdu. Amma onun deqiq vaxtını teyin etmek çetindir. Hezret Peyğember (s) yaxşı bilirdi ki, hezret Eli (e) döyüşlerde bir çox düşmenlerin heyatına son qoyduğu üçün hemin qetle yetirilenlerin qohum-eqrebası Eliye qarşı kinlidir. «Allah seni insanların şerinden qoruyacaq» vedi de Eliye (e) qarşı kinin mövcudluğundan danışır.
İkincisi, hezret Peyğember mövla mövzusunda danışmazdan qabaq «men sizin ixtiyar sahibiniz deyilemmi», deye soruşur. Hamı hezretin bele bir meqama malik olduğunu tesdiqleyir. «Mövla» kelmesinin ixtiyar sahibi menasında olması hemin bu

<< 1 2 [3] 4 >>